Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Berat Albayrak'ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde, Zonguldak'ta yeterli taşkömürü rezervi bulunurken Türkiye'nin dışa bağımlı hale getirildiğini dikkat çeken CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, TTK'nın norm kadronun altında üretim yapmaya çalıştığını öne sürdü.

 

Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK)  norm kadrosunun 14.000 çalışan ile 5 milyon ton taşkömürü üretmesi gerekirken şu anda ha 8.978 işçi ile 1,3 milyon ton taşkömürünün üretildiğini belirten Demirtaş "5.022 kişilik norm kadro işçi açığı nedeniyle, üretimi verimli bir biçimde, işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatına uygun şekilde sürdürememektedir." dedi.

Demirtaş  Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı  Albayrak'tan yanıt istediği önergesinde şu soruları yönetti:

ENERJİ DIŞA BAĞIMLI

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Mayıs 2015’de yayımlanan “Taşkömürü Sektör Raporu”na göre, Türkiye 2014 yılında toplam 33 milyon tondan fazla taşkömürü tüketmiş; bu tüketimin yaklaşık 2 milyon tonu yurt içi üretimden, geri kalan kısmı ise ithalatla karşılanmıştır. Aynı rapora göre, taşkömürü talep projeksiyonu 2016 yılı için 49 milyon ton, 2020 yılı için ise 81 milyon ton olarak öngörülmüştür. Türkiye’nin taşkömürü ithalatına harcadığı para ise özellikle 2013, 2014, 2015 yılları için açıklanmamıştır. Oysa, Zonguldak havzasında, toplam 1,3 milyar ton taşkömürü rezervi bulunduğu halde, Zonguldak’ın altında yatan milli servet göz ardı edilip, Türkiye enerjide dışa bağımlı hale getirilmiştir.

"İŞÇİ AÇIKLARI TAMAMLANMAZSA TTK KAPATILIR"

TTK’da 2002 yılında 15.761 daimi işçi istihdam edilmişken, bugün itibariyle 8.978 daimi işçi istihdam edilmiştir. En son 2009 yılında emekli olanların yerine alınan işçiler çalışmaya başladıktan sonra, TTK’nın taşkömürü üretimi yıllık 4,6 milyon ton artmış, ancak sonrasında emeklilik yoluyla işten ayrılmalar yaşanınca, üretim tekrar düşmeye devam etmiş ve en son yıllık 1,3 milyon ton taşkömürü üretimine kadar düşmüştür. TTK’nın taşkömürü üretimiyle çalışan işçi sayısı arasında doğru orantı olup,üretimle işçi sayısı rakamsal olarak paralel gitmektedir. Eğer işçi açıkları, norm kadro olan 14 bine en kısa sürede tamamlanmazsa, mevcut 8.978 işçinin emekliliği geldiğinde TTK’dan ayrılması sonucu üretim yapacak işçi kalmayacağından, önümüzdeki 7-8 yılda TTK tamamen kapatılacaktır.

RÖDEVANS FİRMALARI EKONOMİK SORUNLAR YAŞIYOR

Buna ilave olarak, Zonguldak’ta rödevans işletmecilerinin yaşadığı sorunlar nedeniyle istihdamın azalması, Türkiye’deki ağır sanayi işletmelerinin ihtiyaç duyduğu taşkömürünün üretilememesine neden olmuştur. TTK’nın ve özel sektörün toplam 10 milyon ton üretim kapasitesi bulunmasına rağmen, bu üretim TTK’daki norm kadro açığı ve rödevans firmalarının yaşadığı ekonomik sorunlar nedeniyle yapılamamaktadır.


YANIT BEKLEYEN SORULAR:

1 - Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü, 5.022 norm kadro işçi açığını kapatmak için, Bakanlığınıza işçi alınması ile ilgili bir talepte bulunmuş mudur?

2 - Türkiye Taşkömürü Genel Müdürlüğü’ne,en az 5.022 norm kadro işçi alınması ile ilgili Bakanlığınızca yapılan bir çalışma bulunmakta mıdır?

3 - Bakanlığınızca TTK’ya 6 yıldır işçi alınmayarak, TTK’nın tamamen üretimini sonlandırıp, kapatılması mı hedeflenmektedir?

4 - Cumhuriyet’in ilk ili olan Zonguldak’ta bulunan TTK’ya, 2009 yılından bugüne kadar yeni işçi alınmayarak, işsizliğin ve göçün zirve yaptığı, ekonomisinin çöktüğü Zonguldak, AKP iktidarı tarafından cezalandırılmak mı istenmektedir?

5 - TTK’daki işçi açıklarından dolayı, işçi sağlığı ve iş güvenliği zaafiyete uğradığından,bu sebeple meydana gelebilecek iş kazalarında sorumlu kim olacaktır?

6 - 2002-2015 yılları arasında taşkömürü ithalatına harcanan para, dolar üzerinden toplamda ne kadardır? Özellikle 2013, 2014 ve 2015 yıllarında, yıllık taşkömürü ithalatına harcanan para, dolar üzerinden ne kadardır? Bu bilginin kamuoyunda paylaşılmamasının gerekçesi nedir?

7 - Taşkömürü ithalatını hangi şirketler, hangi ülkelerden yapmaktadır?

8 - Enerjide bağımlı olduğumuz Rusya ile ülkemiz arasında son günlerde yaşanan siyasi krize ilave, olası bir enerji krizi de çıkması halinde, Bakanlığınızın alternatif enerji üretimi çalışmaları bulunmakta mıdır? Rusya’nın ülkemize yapılan taşkömürü ve doğalgaz ithalatını kesmesi durumunda, Bakanlığınızca alternatif bir planlama yapılmış mıdır?

9 - Zonguldak havzasındaki taşkömürü üretiminin13 yıldır arttırılması, Bakanlığınız tarafından neden sağlanmamıştır?

10 - Zonguldak havzasında yeterli taşkömürü rezervi varken, Türkiye neden taşkömüründe de dışa bağımlı hale getirilmiştir?


İŞÇİ AÇIĞI İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE TEHDİT OLUŞTURMAKTA

Ayrıca, TTK Genel Müdürlüğü’nde norm kadro sayısında işçi istihdam edilemediğinden, çalışanların iş yoğunluğu artmaktadır ve bu da işçi sağlığı ve güvenliği açısından tehdit oluşturmaktadır.Üç işçinin yapacağı işi, iki işçi yapmakta ve bu da iş kazaları riskini arttırmaktadır.

"ÜLKEMİZ TAŞKÖMÜRÜ ÜRETMEK İÇİN BÜTÜN İMKANLARA SAHİP"

Ağır sanayinin en önemli sektörüolan demir-çelik sektörünün temel girdilerinden birisi, koklaşabilir özelliği ile taşkömürüdür. Ülkemiz, taşkömürü üretmek için bütün imkanlara sahipken, bu üretimi arttırmaması, demir-çelik üretimini ve demir-çeliğin hammadde olarak kullanıldığı bütün sanayimizi de olumsuz yönde etkilemektedir.

"ZONGULDAK EKONOMİSİ ÇÖKMÜŞTÜR"

13 yıllık AKP iktidarında, istihdam yaratacak yatırımların Zonguldak’a hiç yapılmaması nedeniyle, Zonguldak ekonomisi çökmüştür. Zonguldak, kömür üretimi ile var olan bir kenttir. TTK’daki istihdamın azalması da, Zonguldak’ın genel ekonomisini son derece olumsuz etkilemiştir. Bu durumda, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kurulduğu günden itibaren, ağır sanayisini ve ekonomisini sırtında taşıyan ve yıllardır Türkiye’nin dört bir tarafından göç alan, adeta Türkiye’nin Almanya’sı olan Zonguldak, AKP iktidarında özellikle İstanbul, Soma, Bursa olmak üzere Türkiye’nin dört bir tarafına göç vermiş ve nüfusu azalmıştır. TTK’nın 170 yıllık madencilik birikimi ve kültürü vardır.TTK’nın kapatılması sonucunu doğuracak şekilde işçi açıklarının giderilmemesi nedeniyle, 170 yıllık madencilik birikimi ve kültürü de yok olacaktır.

"DIŞA BAĞIMLILIK ORTADAN KALDIRILMALI"

Yerli taşkömürü üretimimizin arttırılarak, bu şekilde enerjide dışa bağımlılığımızın ortadan kaldırılması, dövizin yurt içinde kalması, hem Zonguldak hem de Türkiye ekonomisine olumlu yönde gelişmeler sağlanması, TTK Zonguldak havzasında çalışan işçilerin verimli, sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışması, 170 yıllık madencilik birikimi ve kültürünün korunması için TTK’nın norm kadro işçi açığı olan 5 binden çok daha fazla işçi alınması gerekmektedir.

Haber: Eyüp Bektaş