Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesinde yapılan Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından, gazetecilere yeni tip koronavirüse (Kovid-19) ilişkin bilgi verdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Ağrı'da bu sabah Gürbulak Gümrük Personelini taşıyan araca PKK'lı teröristlerin düzenlediği saldırıyı kınayan Koca, "Saldırıda ne yazık ki bir gümrük memuru şehit oldu, 5'i ağır 37 yaralımız var. Yaralılarımızın tedavilerine bölge hastanelerimizde devam ediyoruz." bilgisini verdi.

Koca, yeni tip koronavirüs açısından Güney Kore'de ve İtalya'da vaka sayısının arttığını, Irak'ta da vaka sayısında belirgin bir artış olmamasına karşın geçiş bölgesi olarak kullanılabileceğinden Çin ve İran'dan sonra İtalya, Güney Kore ve Irak'la da uçuşların cumartesi gecesinden itibaren durdurulduğunu ve sınırların kapatıldığını anımsattı.

Azerbaycan, Ermenistan ve Çekya da dahil olmak üzere 68 ülkede vaka görüldüğünü dile getiren Koca, toplam vaka sayısı 89 bin 211'e yükseldiğini söyledi. Koca, dünya genelinde 3 bin 40 ölüm bildirimi yapıldığını, hastalığa yakalanıp iyileşenlerin sayısının 45 bine ulaştığını kaydetti.

Koca, virüsün artış hızı Çin'de azalırken, diğer ülkelerde vaka sayılarının arttığına dikkati çekerek, sözlerine şöyle devam etti:

"Hastalığın ilk dönemlerinde tam olarak nasıl seyrettiği bilinmiyordu. Bugün daha net bilgiye sahibiz. Yakalananların yüzde 85'inin normal mevsimsel girip gibi geçirdiğini, yüzde 15'inin daha ağır seyrettiğini, özellikle riskli hasta grubunda ise ölüm oranlarının yüzde 15'e kadar ulaştığını, genellikle ölüm oranın yüzde 2'lerde olduğunu fakat 50 yaşına kadar ölüm oranın yüzde 0,2 yani binde 2 gibi düşük olduğunu özellikle söylemek istiyorum. Dünya genelinde her yıl mevsimsel gripten 250-500 bin ölüm olduğunu ifade etmek istiyorum. Yeni koronavirüsün ortaya koyduğu tablo ile kamuoyundaki paniğin orantılı olmadığını da ifade etmek istiyorum."

"Bu süreçte bu virüsü taşıyan içimizde insanlar da olabilir"

Bakan Koca, İran'da vaka sayısının giderek arttığını, bu nedenle sınırda alınan tedbirlerin daha yoğun uygulandığını, bundan sonraki süreçte de uygulanmaya devam edileceğini bildirdi.

Türkiye'ye gelmek isteyen vatandaşların sınırda muayenelerin yapıldığını anlatan Koca, "Muayenede eğer bir hastalık bulgusu varsa, geri planda hastanede takibi ve testleri yapıldıktan sonra nasıl bir algoritmayla ilerleneceği sağlık çalışanlarımızca biliniyor. Ona göre hareket ediliyor. Herhangi bir bulgusu yoksa, mümkün mertebe süreci 14 güne tamamladıktan sonra bitirmek istiyoruz. Bizim ülke içindeki vatandaşımızı da korumak anlamında bu süreci hassasiyetle götürmemiz gerektiğini düşünüyoruz." diye konuştu.

Virüsün Türkiye'nin etrafındaki ülkeleri kuşattığını aktaran Koca, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Bu enfeksiyon, bu salgın Türkiye'de görülmeyecek diye durum yok. Kapımızda salgın olduğunu biliyoruz. Belki de bu süreçte bu virüsü taşıyan içimizde insanlar da olabilir. Çünkü, dün veya önceki gün itibarıyla veya son 14 gün itibarıyla bölgede olup ülkeye giriş yapmış olan vatandaşımız da var. Son 14 günde, 5 ülke özellikle olmak kaydıyla, yurt dışında genel anlamda seyahat etmiş olan kişilerin, mümkün mertebe kalabalık ortamlara girmemelerini ve ilgili ülkeden çıkış tarihi itibarıyla mümkün mertebe son 14 günlerini evde geçirmelerini önemsiyoruz. Seyahat etmiş olan kişilerin bulaştırıcılığının yüksek olduğunu, o nerdenle mümkün mertebe ev ortamında 14 günlerini tamamlamalarını, temas halinde olanların da bu anlamda buna riayet etmelerini ve insanlarla yakın temas içinde olmamalarını özellikle istiyoruz. Bir yerde biz bir bölgeyi karantinaya alamayız ama enfeksiyonun, salgının olduğu, bizim açımızdan karantina ülkesi olarak gördüğümüz ülkelerden gelmiş olanların 14 günlük zaman diliminde kalabalık ortamlara girmemelerini, evlerinde bu süreci geçirmelerini ve bu süreçte herhangi bir bulgusu olanların maskesini takarak sağlık kuruluşumuza müracaat etmelerini önemsiyoruz."

Yurt dışından gelenlere evde istirahat tavsiyesi

Koca, yurt dışında olan Türk vatandaşlarına da kalabalık ortamlardan uzak durmalarını, ortamı havalandırmalarını ve kişisel hijyen kurallarına dikkat etmelerini önererek, "Türkiye'ye gelmek isteyenler, o durumda da Türkiye'de 14 gün karantinaya, izolasyona alınacaklarını bilerek geliyor olmalı. Bugüne kadar ülkemizde şu an herhangi bir vakaya rastlanmadı. Bu, bugün veya yarın rastlanmayacağı anlamına gelmez. Bugün için belki içimizde bu enfeksiyonu taşıyan, son dönem İran ve benzeri ülkelerde olan kişiler olabilir. O nedenle önümüzdeki birkaç gün içinde, 3-5 gün içinde karşımıza çıkabilir. Onun için özellikle dışarıda olup Türkiye'ye gelmiş olan kişilerin evde bulunmalarını ve o kişilerle de yakın temas içinde olunmamasını istiyoruz." uyarısında bulundu.

Sağlık Bakanı Koca, şöyle konuştu:

"Bugün bununla ilgili bir kararı yayımlayacağız. Son 14 günü, özellikle bu 5 ülkede geçirmiş olan öğrenci veya çalışanları, aile hekimlerine veya sağlık kuruluşlarına müracaat etmeleri halinde süreci 14 güne tamamlamak üzere izinli saymayı bugün kararlaştırdık. Bu yazı, bugün aile hekimlerine ve sağlık kuruluşlarına gitmiş olacak. Yani, son 14 günü İran, Irak, Çin, Güney Kore ve İtalya'da geçirmiş olanların raporlu sayılabileceklerini ve bu dönemi evlerinde geçirmelerini özellikle ifade etmek istiyoruz."

Koronavirüsü gençlerin daha yoğun bulaştırdığını anlatan Koca, "Bugüne kadar toplam 940 şüpheli vakamız oldu ve izole edilerek numuneleri çalışıldı. Tekrarlarla birlikte bin 162 çalışılan numune oldu, bunlar içinde pozitif olan vakamız olmadı." dedi.

"Koronavirüsün ülkemizde görülmesi demek bir felaket anlamı taşımıyor. Böyle durumda sağlık sistemimiz, durumu kontrol altında tutacak güçte." diyen Koca, gerekli hazırlıkların yapıldığını vurguladı. Koca, hastalığın Türkiye'ye gelmemesinin, mevcut durumun sürdürülebilir olmasının sağlık çalışanlarının yanı sıra vatandaşların da tedbirli olmalarıyla mümkün olduğunu söyledi.

Koca, "Bahsettiğim şekliyle İran, Irak, Güney Kore, Çin ve İtalya'dan ülkemize yolcu almıyoruz. Son 14 gün içinde bu 5 ülkeden gelen vatandaşlar olduğunda, başka ülkeler üzerinden gelişleri olduğunda da almıyoruz. Bu 5 ülke dışında gelenlerin son 14 gün içinde bu ülkelerle teması varsa o kişileri de almıyoruz. Bu konuda özellikle İçişleri Bakanlığı çok ciddi bir tedbir almış durumda." bilgisini paylaştı.

"Sağlık muayenesinden geçen 13 bin 834 vatandaşımız oldu"

Bakan Koca, üç aylara girilmesi vesilesiyle umre ziyareti için Suudi Arabistan'a gidenlerin sayısında bir artış olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

"Suudi Arabistan bu dönemde Umre ziyaretlerini kapattı. Bundan sonra ülkemizden gidişler olmadı. Önemli olan bu süreçte giden vatandaşlarımızın ülkeye gelişinde alınması gereken tedbirlerdi. Bu çerçevede biz cumartesi akşamından itibaren Umre'den gelen tüm vatandaşlarımızı termal kameran geçirdik. Hepsini teker teker sağlık muayenesinden geçirdik ve bu süreçte 28 Şubat'tan beri gelen sağlık muayenesinden geçen 13 bin 834 vatandaşımız oldu. Bu vatandaşlarımızın içinde ise mevsimsel grip bulunan vatandaşlarımızın sayısı da 9 kişiyi geçmedi. Şüpheli bulduğumuz 5 kişiyi tek kişilik ambulanslarımızla sağlık kuruluşlarımıza götürdük. Onlara yapılan tetkikler negatif çıktı."

Koca, 13 bin 834 kişinin sağlık kontrolünde sadece 9 kişide hastalık bulgularının görülmesinin son derece önemli olduğunu belirterek, "Çünkü biz Umre'den dönen vatandaşlarımızda mevsimsel giribin oran olarak bunun çok üstünde olduğunu biliyoruz. Bunu sorguladığımızda da özellikle Umre'ye giden vatandaşlarımızın daha tedbirli olduklarını ve maske kullandıklarını gördük. Bu tedbir bile tek başına mevsimsel giribin neredeyse görülmeme noktasına kadar inen bir sonuçla karşı karşıya bıraktı." dedi.

Yeni tip koronavirüsten korunmada hijyen kurallarına uyumun önemine dikkati çeken Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Pazar gününden itibaren buradan giden uçakla, bir hekim ve hemşire olmak üzere 4 kişiden oluşan bir sağlık personeli ekibini de buradan göndererek Umre'den gelen vatandaşların uçakta bütün muayenelerini, takiplerini, hastalık bulgusu olanlara nasıl davranılması gerektiğinin de algoritması yapıldı. Böyle bir hizmete de başladık. Yani, pazar gününden itibaren Umre'den gelen vatandaşımızı uçakta, içinde doktor olan bir sağlık personeli ile getirmiş oluyoruz."

Koca, şu an vatandaşların endişeye kapılmasına gerek olmadığını ancak hijyen kurallarına özen gösterilmesi ve kalabalık yerlede bulunulmaması gerektiğine dikkati çekti.

Dünyanın birçok ülkesini etkisi altına alan yeni tip koronavirüs nedeniyle bir pandemi (dünya genelinde salgın) ilan edilip edilmeyeceğine ilişkin soru üzerine, bu kararı Dünya Sağlık Örgütünün alabileceğine işaret etti.

Hastalığın pandemiye doğru gidebileceğini söylemenin mümkün olduğuna işaret eden Koca, "Böyle bir pandemi noktasına gider mi? Bilim Kurulu da bu noktada beklenti içinde her an olabilir. Alınacak tedbirleri yine konuşur, tartışırız." ifadesini kullandı.

Koca, enfeksiyonun Türkiye'ye girmesi durumunda bakanlık ve devlet olarak sorumluluklarının gereğini yerine getireceklerini belirtti.

Yurt dışı uçuş sayısının da ülkelerin durumuna göre değişebileceğine işaret eden Koca, Çin, Güney Kore, İran, Irak ve İtalya için uçuş tedbirleri alındığını hatırlattı.

Koca, Avrupa ülkelerinin İtalya ile uçuş yasağı getirmediğine dikkati çekerek, "Avrupa ülkelerinin hiçbirisi İtalya ile ilişkisini kesmedi. Çin ile seferlerini durduran Avrupa ülkesi oldu mu? Olmadı. Güney Kore ile bu ilişkisini kesen oldu mu? Bu tedbirleri ticari olarak etkilenmeyi en aza indirmek için alınması gerektiğine inandık. Daha önceden aldık. Bizde görülmemiş olması veya görülecekse de geç görülecek olmasının sebebi, tedbirlerin sıkı alınmış olmasıdır." şeklinde konuştu.

İran'dan gelen ve Ankara'da karantina altında alınan yolcuların sağlık durumuna ilişkin soruya karşılık Koca, "Kum ve Meşhed hikayesi olan 64 kişi var. Muhtemelen 76 kişi ayrılmış olacak. 14 gün evlerinde yine takip etmek şartıyla." bilgisini verdi.

Bakan Koca, İran sınırından gelenler olduğunu ancak içeri almadıklarını belirterek, "14 gün kalmayı göze alan Türk vatandaşı için de sağlık kontrolünden geçiriyoruz. Sağlık kontrolünden sonra eğer bir bulgusu varsa, hastane ortamına alıyoruz. Orada takibini yaparak tetkikleri ve numuneleri alındıktan sonra taburcu ediyoruz." ifadesini kullandı.

Hastanelerde toplam 112'ye yakın İran öyküsü olup soğuk algınlığı belirtisi olan kişi bulunduğunu anlatan Koca, şöyle konuştu:

"O nedenle İran'da bu salgın ciddi boyutlarda. Şu 14 günlük zaman diliminde ülkeye girişlerin olduğunu biliyoruz. Sadece İran değil diğer ülkeler üzerinden gelenlerin de çok olduğunu biliyoruz. Mümkün mertebe yurt dışında olan ve seyahat etmiş olan kişilerin çıkış tarihi itibarıyla 14 günlük zaman dilimlerini evlerinde izole geçirmelerini öneriyoruz. Başkalarına bulaştırmamak için...Vatandaşımızdan da beklentimiz de budur. Kişisel hijyen kurallarına uyalım."

"9 ülke yardım talebinde bulundu"

Bakan Koca, yeni tip koronavirüs nedeniyle sonuçları pozitif çıkan herhangi bir vaka bulunmadığını yineleyerek, bu anlamda uzun süreli yatan herhangi bir hasta da bulunmadığını söyledi.

Yeni tip koronavirüs aşısı ile ilgili herhangi bir çalışma olup olmadığına ilişkin soru üzerine Koca, Bilim Kurulu'nun bu konudaki genel kanaatinin aşıyla ilgili en az 6 aylık bir klinik çalışmaya ihtiyaç duyulduğu ve aşının en az bir yıldan önce çıkamayacağı yönünde olduğunu aktardı.

Koca, aşıdan daha öte özellikle korunma yöntemlerine vatandaşların önem vermesini istediklerini belirterek, "Bu virüs dışarıdan geliyor. Gelecekse dışarıdan gelecek. Geldiğinde de bulaşıcılığı yüksek olacak. El yıkama, maske kullanmakla... Maskeyi de hasta olanlara öneriyoruz, dışarıyla teması olanlar izole olup dışarı çıkmak isterlerse de kullanabilir diyoruz." dedi.

Ürdün'de koronavirüs vakasının tespit edildiğinin duyurulmasına ilişkin Koca, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bölgede giderek artabileceğini, özellikle İran'da giderek yaygınlaştığını ve bu noktada bizden de yardım talebinin olduğunu, hatta 9 ülke bizden nasıl mücadele edilebileceği, bilgi paylaşımı ve gerektiğinde eleman gönderimi veya bizden bir heyet gönderilmesi şeklinde talepte bulundu. Bunu ağırlıklı olarak gidip gelmek şeklinde değil, daha çok karşılıklı dijital ortam üzerinde bilgi akışını yaparak daha güçlü bir iletişim şeklinde düşünüyoruz. Bunu İran dahil olmak üzere diğer ülkeler için de söylüyorum."

Fahrettin Koca, ülkede maske bulunamadığına ve fiyatlarının da yüksek olduğuna yönelik bir soruyu şöyle yanıtladı:

"Maske kullanımına ilişkin yurt dışında çok yoğun taleplerin olduğunu biliyoruz. İçeride bu talebin o kadar yoğun olmadığını ve vatandaşımızın bir panik havası içinde olmamasını, sadece bu konuda bizim uyarılarımızı dikkatle takip edip gereğini yapmalarını herkesin maske kullanmak gibi bir durum içinde olmamasını söylüyoruz.

Yurt dışında bu salgının artmasıyla birlikte talep dışarıdan daha yoğunlaştı. Bununla ilgili de biz ülkemizde vatandaşımızın ihtiyacının karşılanmasını sağlanmak kaydıyla Ticaret Bakanlığına da yazdık. Sağlık Bakanlığının ön iznine tabi olmak şeklinde bir uygulamaya da geçiyoruz. Yurt dışına satışlar Sağlık Bakanlığının ihtiyacı doğrultusunda, ön izniyle bu satışlar olabilecek. Biz öncelikle vatandaşımızı bu anlamda korumak istiyoruz. Fiyatların da zaten kontrolü anlamında Ticaret Bakanlığımız ve bizler de devredeyiz. Bununla ilgili yazıyı biz yazdık. Bugün veya yarın çıkabilir."

"Zorunlu olmadıkça yurt dışına seyahat etmeyin"

Aile hekimlerinin yurt dışından gelenlere nasıl rapor vereceğine yönelik bir soru üzerine de Bakan Koca, şunları kaydetti:

"Herkesin aile hekimi var. Aile hekimine müracaat edebilir ya da herhangi bir sağlık kuruluşuna da gidebilir. Bu anlamda 14 güne bunu belgelendirdiğinde, '10 gün önce İran'daydım' ya da '6 gün önce İran'daydım' dendiğinde, 14 güne tamamlamak üzere raporlu sayıyoruz. Öğrenci çalışan herkes dahil olmak üzere bu önemli. Bunu evde izolasyonu, kişilerle teması en aza indirmek için bunu önemli görüyoruz. Gerekirse raporlu görüyoruz. Mümkün olduğunca yurt dışındaki kişilerin 14 gün kendilerini evlerinde izole etmelerini şiddetle öneriyoruz. Mümkünse yurt dışına zorunlu olmadıkça da çıkılmamasını özellikle hatırlatmak istiyoruz. Zorunlu olmadıkça vatandaşımızın yurt dışı seyahati yapmamalarını önemsiyoruz."

(AA)