Zonguldak genelinde Mayıs 2017’de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 0.25 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış yüzde16.22 seviyesinde gerçekleşti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 0.25’lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 4 TL. ek yük getirdi. Buna göre Mayıs 2017 de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 1.460.00 TL oldu.
Kısa adı GMİS olan Genel Maden İşçileri Sendikası’nın Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nün piyasanın nabzını tuttuğu araştırma sonuçları şöyle sıralandı;
Ocak 2017-Haziran 2017 dönemini kapsayan ve 1.404 TL’ye çıkarılan asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece 28 günlük mutfak giderini karşılar duruma getirilebildi. 1.404,00 Tl olan asgari ücretli, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.
Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.
Mayıs 2016’de mutfak harcaması bir önceki aya göre aynı seviyede kalmış, mutfaktaki yıllık artış yüzde 9,45 seviyesinde gerçekleşmişti.
Mayıs 2017 gıda harcamasında özellikle kırmızı et ürünlerindeki yüksek oranlı artışları sebze grubundaki yüksek oranlı düşüşler dengeledi. Yani sebzedeki fiyat düşüşleri aile bütçesine nefes aldırdı.
MAYIS AYINDAKİ DEĞİŞİMLER
Süt ürünleri grubu; Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 6,6 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında, tam yağlı beyaz peynir fiyatı yüzde 5, taze kaşar yüzde 14, yoğurt yüzde 15 oranında zam gören ürünler oldu.
Kırmızı et ürünlerinde, bu grupta yüksek oranlı fiyat artışları aile bütçesini etkiledi. Kırmızı et ürünlerinde özellikle kıyma ve kemikli ete gelen kilogram başı 2 TL’lik fiyat artışı sabit gelirli bütçesinde etkili oldu.
Kilogram başı 2 TL’nin mutfak giderine yansıması yüzdelik olarak yüzde 15 oldu. Balık grubunda avlanma yasağı başlaması nedeniyle bu grup hesaplamaya alınmadı. Tavuk etinde mayıs ayında da artış eğilimi devam etti. Tavuk eti fiyatları yüzde 3 oranında arttı. Mayıs ayında yumurta fiyatı bir önceki ayın aynı seviyesinde kaldı.
Bakliyat ve Tahıllar grubu; bu grupta Mayıs ayında da önemli bir değişimler tespit edildi. Bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 7 oldu. Bakliyatta Dermason kuru fasulye fiyatı yüzde 3, yeşil mercimek yüzde 6, kırmızı mercimek yüzde 16 arttı. Tahıllarda ise makarna yüzde 10, pilavlık baldo pirinç yüzde 10, un fiyatı yüzde 14 oranında arttı.
SEBZE FİYATLARI NEFES ALDIRDI
Mayıs ayında sebze ve meyvedeki yüksek oranlı fiyat düşüşleri mutfak masraflarına nefes aldıran grup oldu. Sebze grubunda fiyatlar ortalama yüzde 24 oranında geriledi. Bu grupta domates yüzde 133 fiyat düşüşü ile en çok fiyatı gerileyen ürün oldu. Sebze grubunda sadece kuru soğan yüzde 20, sarımsak yüzde 25 fiyat artışı tespit edilen ürünler oldu. Taze fasulye, biber, patlıcan ve kabak gibi yaz sebzelerinde yüzde 60’lara varan fiyat gerilemeleri oldu. mutfak harcamasında en etkili ürünler oldu.
Meyve grubu; Bu grupta bahar ve yaz başlangıcı meyveleri tezgahlarda bolca yer almasına rağmen daha mutfakta etkisi fazla hissedilmedi. Meyve grubunda fiyatlar ortalama yüzde 3 oranında arttı. Meyve grubunda en fazla fiyat düşüşü yüzde 65 oranı ile karpuzda tespit edildi Yağlar grubu, bu grupta da bir önceki aya göre Fındık yağı 10, Ayçiçek yağı yüzde 3 oranında artarken diğer ürünlerde değişim tespit edilmedi.
Yağlı tohum, kabuklu ve kurutulmuş yiyecekler, şekerli ürünler, çaylar, konserve grubunda bir önceki aya göre önemli değişim olmadı.
2017 Mayıs ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 9,68 TL artış ile 3.881,68 TL oldu.
Dört Kişilik Ailenin Mayıs 2017 Gıda Harcaması Tablosu
|
Aile grubu |
Mayıs 2016 |
Aralık 2016 (TL) |
Ocak 2017 (TL) |
Nisan 2017 (TL) |
Mayıs 2017 (TL) |
|
Yetişkin işçi |
349,82 |
378,00 |
386,38 |
405,49 |
406,50 |
|
Yetişkin Kadın |
281,44 |
298,58 |
308,47 |
326,70 |
327,56 |
|
15-19 Yaş Grubu Çocuk |
357,60 |
386,00 |
396,00 |
414,59 |
415,79 |
|
4-6 Yaş Grubu Çocuk |
267,30 |
273,00 |
285,00 |
309,43 |
310,12 |
|
TOPLAM |
1.256,16 |
1.336,58 |
1.376,00 |
1.456,21 |
1.459,97 |
Not: Tablodaki hesaplamalarda kuruş farkı olabilir.
