Son zamanlarda artan tiner koklama ve bali çekme bağımlılığı nedeniyle çıkarılan yönetmelik kapsamında 18 yaşından küçüklere, tiner, yapıştırıcı, kokulu defter, oyun hamurları, uçan balonlar, maket yapıştırıcılarının satılması yasaklandı.

Zonguldak İl Sağlık Müdürü Uzman Dr. Rüstem Albayrak, çıkarılan yönetmelik kapsamında 18 yaşından küçük olanlara, bağımlılık yapan uçucu maddelerin satılmasının yasaklandığını kaydetti. Albayrak belirtilen yönetmelik kapsamında; solumak, koklamak, içmek veya başka bir şekilde kullanıldığında kişilerde bağımlılık yapabilen kırtasiye malzemesi, boya incelticisi gibi maddeler ile yapıştırıcı olarak kullanılan ve uçucu madde ihtiva eden ürünlerin 18 yaşından küçüklere satılmasının yasaklandığı belirterek, "16.05.2009 tarihli ve 27230 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5898 sayılı "Uçucu Maddelerin Zararından İnsan Sağlığının Korunmasına Dair Kanunun Uygulanmasına" yönelik hazırlanan "Uçucu Maddelerin Zararlarından İnsan Sağlığının Korunması Hakkında Yönetmelik" 05.08.2010 tarihli ve 27663 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

 

18 YAŞINDAN KÜÇÜKLERE YASAK

Belirtilen yönetmelik kapsamında; solumak, koklamak, içmek veya başka bir şekilde kullanıldığında kişilerde bağımlılık yapabilen kırtasiye malzemesi, boya incelticisi gibi maddeler ile yapıştırıcı olarak kullanılan ve uçucu madde ihtiva eden ürünlerin 18 yaşından küçüklere satışı yasaklanmıştır. Yine söz konusu yönetmelik kapsamında iş yerleri; denetim formuna göre kontrol edilecek, yönetmelik hükümlerine aykırı hususlar varsa tespit edilerek aykırılıkların giderilmesi için uyarıda bulunulacak ve 15 günden az olmamak üzere süre verilecektir. Verilen süre sonunda ikinci bir denetim yapılarak durum tespit edilecek, yapılan işlemler tutanakla kayıt altına alınarak yükümlülüklere aykırı hareket eden kişiler, 26.09.2004 tarih ve 5237 sayılı Türk ceza Kanunun "Sağlık için tehlikeli madde temini" başlıklı 194'üncü maddesi hükmüne göre cezalandırılacaktır.

 

TİNER VE BOYA İNCELTİCİLER

Buna göre; tiner ve boya incelticiler, su bazlı olmayan yapıştırıcılar, solventler, cila ve boya çıkartıcılar, maket yapıştırıcıları, lastik tutkalları, sprey boyalar, yazı düzeltici sıvılar, cila ve vernikler, ayakkabı boyaları, kokulu silgiler, işaretleyici kalemler, resim boyaları, kokulu defter, oyun hamurları, uçan balonlar, uçucu madde ihtiva eden diğer kırtasiye malzemeleri, uçucu madde ihtiva eden diğer yapıştırıcılar ve teknik eğitim malzemelerinin 18 yaşından küçüklere satılması yasaklandı. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı'nın 31.12.2010 tarih ve 50655 sayılı yazısında; sıvılaştırılmış gazlara ilişkin oluşturulan Bilim Kurulu'nda alınan kararlar doğrultusunda, aerosol kaplara doldurularak satılan çakmak gazları gibi basınç altında sıvı fazda bulunduğu halde atmosfer şartlarında gaz halinde bulunan maddelerin de açıkta satılması ve 18 aşında küçüklere satılması yasaklanmıştır" dedi.

 

BAĞIMLILIK YAPMA RİSKİ

Albayrak, bu tür maddelerin başka türlü kullanıldığında bağımlılık ve ölüm getirdiğini kaydederek, "Belirtilen yönetmelik kapsamındaki maddeleri üretim amacı dışında; solumak, koklamak, içmek veya başka bir şekilde kullanmak insan sağlığına önemli zararlar vermektedir. Bu zararların; bağımlılık yapması, boğulma hissi, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, uygusal değişimler, organlarda (kalp, akciğer, böbrek ve karaciğer) ölüme kadar varabilen ağır tahribatlardır" diye konuştu.