Ülkemizin düşman işgalinden kurtarılarak Türkiye Cumhuriyetinin ilanının 87. Yıldönümünde Sonsuzluğa Kadar Cumhuriyet yeminini tekrarlıyoruz.
Eşsiz Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürkün en büyük siyasi devrimi olan Cumhuriyetinilanı ile saltanat kaldırıldı ve devletin yönetim biçimi şekli belirlendi.
Osmanlının işgali ve ardından yaşanan Kurtuluş Savaşı sonrasında kurulan Türkiyenin yönetim biçiminin Cumhuriyet olarak kararlaştırılıp ilanının 87. Yıldönümünü coşku ile bir kez daha kutlayacağız. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundan bu yana bir çok kez tehdit altında kalması ve tehditlerin de devam etmesine rağmen dimdik ayakta kalmasının büyük coşkusunu paylaşan yurttaşlar alanlara çıkacak ve en büyük bayramı kutlayacaklar. Cumhuriyetin ilanıyla ilgili olarak gerek yurt içi ve gerekse de yurt dışında törenler düzenlenecek ve cumhuriyet resepsiyonlarında bu güzel ülkeyi kurtarıp cumhuriyeti ilan edenlere olan sonsuz bağlılık dile getirilecek.
Cumhuriyetimizin bayramını kutlayacağımız bu gün, bir çok il ve ilçede de cumhuriyet yürüyüşleri yapılacak. Bu yürüyüşlere de çoluk çucuk, genç yaşlı, kadın erkek herkes katılıp Sonsuza Kadar Cumhuriyet sloganlarıyla yeri göğü inletecek.
Cumhuriyetin ilanı ve Atatürk devrimleriyle ilgili olarak bir çok kaynak şu bilgileri bizlere veriyor:
Cumhuriyet'in İlanı,
Milletin yönetilme şeklinin belirlenmiş olduğu, Atatürk'ün siyasi devrimlerinden bir tanesidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde(TBMM) 29 Ekim 1923'te ortaya çıkan kabine bunalımı sonucunda, bu yönetim şeklinin kusurları daha net ortaya çıkmış ve 29 Ekim'de Anayasanın ilgili maddeleri değiştirilerek, ülkenin yönetim şekli cumhuriyet olarak belirlenmiştir.
Sebepleri
23 Nisan 1920'de TBMM'nin açılışı ile Milli Egemenliğe dayalı yeni bir devlet kurulmuştu. Ancak Kurtuluş Savaşı devam ederken, milli birlik ve beraberliğin bozulmaması için rejimin adı konulmamıştı. Saltanatın kaldırılmasının ve Lozan Antlaşması'nın ardından TBMM'de en çok tartışılan konulardan biri, yeni devletin niteliği sorunuydu. Hükümetinin dayandığı prensipler demokratikti ama bir taraftan da adı "Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti" idi.
Tarihçesi
Mustafa Kemal Paşa`nın tavsiyesi ile 27 Ekim 1923'te Ali Fethi (Okyar) Bey başkanlığındaki hükümetin istifası ve Cumhuriyet Halk Fırkası grubunun yeni hükûmet listesi üstünde anlaşmaya varamaması üzerine, Mustafa Kemal Paşa 28 Ekim gecesi arkadaşlarını toplayarak sorunun gerçek çözümüyle ilgili düşüncesini açıkladı ve İsmet İnönü'yle o gece, devletin niteliğinin Cumhuriyet olduğunu öngören bir yasa tasarısı hazırlanmıştır.
Kazandırdıkları
Cumhuriyetin ilanı, Türk kurtuluş mücadelesinin askeri ve siyasi alanda zafere ulaşmasının bir sonucudur.
Osmanlı Monarşik yönetiminin Milli Mücadeleye karşı takındığı olumsuz tavır, batıdaki siyasi gelişmelere paralel olarak çizilmiştir. Fakat bu gelişmelerin sonucunda beklenilenin aksine bir Türk devleti yok olmamış rejim değiştirerek çağdaş bir devlet olarak varlığını sürdürmüştür.
Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk Cumhurbaşkanı olarak seçilmesiyle, saltanatın kaldırılmasından sonra ortaya çıkan devlet başkanlığı sorunu da çözümlenmiştir. Cumhuriyetin ilanı, Türk Ulusu'nun çağdaş uygarlık seviyesine çıkaran inkılaplar için elverişli bir ortam hazırlamıştır.
Devletin yönetim şekli belirlenmiştir.
Mecliste hükümeti sistemi'nden kabine sistemi'ne geçilmiştir. Böylece Hükûmet bunalımı sorunu çözümlenmiştir.