Haber-Foto: Mustafa Kemal Bektaş

Kdz.Ereğli'de, yüzyıllardır keten liflerinden dokunan elpek bezlerinden yapılan masa örtüsü, şal ve perde gibi çok sayıda ürüne rağbetin azalması girişimcileri endişelendiriyor. Yelken bezi dokumalarıyla ünlü ve Ereğli'nin en önemli el sanatları arasında yer alan elpek bezleri, gelişen tekstil teknolojisine inat el dokumasının yaşatılan en önemli örnekleri arasında.  Yüzyıllardır keten liflerinden üretilerek günümüze aktarılan elpek bezleri, azalan ilgiye karşın iki girişimcinin 1997'de Kandilli'de kurduğu atölyede yeniden yaşatılmaya çalışılıyor. Anadolu'nun kültürel zenginlikleri arasında yer alan dokumacılığın yüzyıllardır yapıldığı ilçede, elpek bezleri ağırlıklı olarak ev dekorasyonuna yönelik hazırlanıyor.

HEDİYELİK İLK ÜRÜN

Elpek bezleri, çağdaş modellerle, masa ve sehpa örtüleri, Amerikan servis, şal ve kaşkol şeklinde tasarlanıyor. Yörede yaşayan kadınların el emekleriyle dokudukları elpek bezleri, Türkiye'nin seçkin giyim firmalarına ham madde olarak satılıyor. Elpek bezleri, ilçeye gelen siyasetçi ve sanatçı başta olmak üzere bütün ziyaretçilere hediye edilen ürünler arasında ilk sırada yer alıyor.

YENİ PAZAR ARAYIŞI

Elpek bezleri atölyesi sahibi Nilgün Efes yaptığı açıklamasında, Kandilli beldesinde kurdukları tesiste 15 yıldır el sanatı ürününü yaşatmaya çalıştıklarını söyledi. Satışların bölge turizmine göre değişiklik gösterdiğini ifade eden Efes, şunları kaydetti: 

DESTEĞE İHTİYAÇ DUYUYOR

1997 Yılında Ünal Çiftçi ile birlikte atölyemizi Kandilli Beldesi'nde kurduk. Bu yıl 15'nci yılımızı doldurduk. Binlerce yıllık elpek bezini, Ereğli geleneğini kaybolmaktan kurtardık ve Kdz.Ereğli'nin kültürel hayatına kazandırdık. Tamamen kendi öz kaynaklarımızın yanı sıra Kdz.Ereğli Belediyesi'nin destekleri ile bugünlere getirdiğimiz elpek bezi artık desteğe ihtiyaç duyar duruma geldi. Ereğli ekonomisinin hareketliliğini kaybetmesi ile birlikte tek satış noktamız olan Elpek Dokuma Evinde satışlarımızı gerçekleştiriyoruz. Satış ortalamasının dönemsel olarak düşmesi turizm sektörü ile hareketlenmesi gibi değişim gösteriyor. Satış trafiği zaman zaman düşüş gösteriyor.

KAYBOLUP GİTMESİNİ İSTEMİYORUZ

Kandilli'de bulunan atölyemizde 11 tezgah olmasına karşın 3 tezgah ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bunu da dönüşümlü olarak 1 hafta çalışıp bir hafta tatil yaparak devam ediyoruz. Bugünlere getirdiğimiz elpek bezinin bizimle birlikte kaybolup gitmesini istemiyoruz. Hedeflediğimiz kadar yaygınlaştırılmasını sağlayamadık gönül istiyor ki çeşitli köylerde çeşitli mahallerde meraklı ev kadınlarının tezgah edinerek elpek bezi dokuyarak hem dokumanın yaygınlaştırılması hem pazarının geliştirilmesini istiyoruz. Halk eğitim merkezi ile kurslar düzenleniyor burada yetiştirilen kadınların istihdam amaçlı olarak kendilerine tezgah açabilmeleri söz konusu olabilmeli. Buna benzer değişik fikirlerimiz var bunun ile ilgili çalışmalarımız da devam etmekte.

97 YILINDA CANLANDIRMAYA BAŞLADIK

Teknoloji gelişinceye kadar el dokumaları Türkiye'nin her yerinde olduğu gibi Ereğli'de de önemliydi. Keten tarımı da yaygın olarak Ereğli'de yapılmakta yöre halkı günlük ihtiyaçlarını giderecek ölçüde dokumasını sürdürmekte idi. Zonguldak ve Ereğli ekonomi şehrine doğru gitti. Ereğli'de Erdemir Zonguldak'ta Türkiye Taşkömürleri Kurumu'nun olması el sanatları ve tarımı ikinci plana attı böylelikle keten tarımı da kaybolmaya yüz tuttu. Keten tarımının ilgi görmemesi nedeni ile elpek bezi dokumacılığı da kaybolma sürecine girdi. 1940-50'li yıllarda tamamen kaybolmuş bir el dokumacılığını 1997 yılında biz yeniden canlandırmaya başladık.

TEŞVİK ŞART

Efes, ilçede keten tarımının kaybolmasının elpek bezi üretimini de olumsuz etkilediğini dile getirerek, çiftçilerin bu konuda teşvik edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Elpek bezleri atölyesi sahibi Nilgün Efes