Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a denizcilik sektöründe yaşanan krizi bir rapor ile bildiren Batı Karadeniz Deniz Ticaret Odası Başkanı İrfan Erdem 'Ereğlili denizcilerin sıkıntıları büyük, ama umutsuz değiller' dedi.
ACI GERÇEK: Kdz. Ereğli Ticaret ve sanayi Odasından alınan verilere göre; 2011 ve 2012 yılından 300'e yakın ticari işletme kapanmış ve birçok firma Vergi Dairesi, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Bankalara olan borçlarından dolayı Oda kayıtlarını kapatamaz hale gelmişlerdir. Karadeniz Bölgesinin en büyük Odalarından olan Kdz. Ereğli Ticaret ve Sanayi Odası gün itibariyle Toplam 3487 üyeye sahip iken bunların sadece 2013'ü faaliyetlerine devam edebilmektedir. Çoğu sektör toparlanma sürecine girdi ama Ereğli'yi ayakta tutan Tersanelerimiz, Erdemir sacı üzerine işleme ve ticaret yapan firmalarımız, tüccarlarımız ayakta kalmayı başaramadı.
TAŞ ÜSTÜNE TAŞ KOYDUK: Karadeniz Ereğli 'Denizci millet, denizci ülke' şiarına sahip çıkan bölgelerden biri. Denizcilik okullarından tersanelerine, amatör denizcilikten deniz temizliğine kadar birçok konuya el attık ve denizcilik ile ilgili tam bir seferberlik ilan ettik. Karadeniz Ereğli'de Türk denizcilik sektörü için gurur verici gelişmelere şahit olduk. Ereğli'de denizcilik ile ilgili son derece güzel faaliyetler yapıldı. Siz bu ülkede taş taş üstüne koyan herkesi yürekten kutluyorsunuz. Ereğlili denizcilerin sıkıntıları büyük, ama umutsuz değiller. Bizler; hükümet, sektör ve idare işbirliğiyle bu sıkıntıları aşacağımız inancındayız.
Hazırladığı raporlar ile Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar, Siyasi parti Genel Başkanları ve Milletvekilleri, ilgili kurumlara derdini anlatmaya devam eden Batı Karadeniz Deniz Ticaret Odası Başkanı İrfan Erdem'in Aralık 2012 raporunda yine denizcilik sektöründe yaşanan sorunlar ve çözüm yolları vardı.
Erdem, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a gönderdiği bu raporun giriş bölümünde Kdz. Ereğli'deki tersanelerin temelinin Erdoğan tarafından atıldığına vurgu yaptı. Raporu güncel bir çalışma olarak ifade eden Erdem, denizcilik sektörünün ve ilçede yaşanan krizi şöyle dile getirdi:
İCRA SAYISI 43 BİN GÖÇ EDEN SAYISI 20 BİN
Kdz. Ereğli sanayisi, ticareti, ekonomisi ve sosyal yapısı, 100.000 aşkın nüfusuyla Zonguldak ilinin ve Batı Karadeniz Bölgesinin en büyük ilçesidir. İlçemiz gelişmiş sanayisi ve yetişmiş insan gücüyle ülke ekonomisine ve devlet bütçesine yıllardır ciddi katkılar sağlamaktadır. Fakat Kdz. Ereğli ekonomik açıdan tarihinin en kötü durumunu yaşamaktadır. 2001 krizinde Türkiye ciddi şekilde olumsuz etkilenirken ilçemiz bu krizi neredeyse hissetmedi bile ama bu sefer durum çok farklı. Ereğli'de yaşanan kriz Türkiye'de yaşanan krizin kat kat üzerinde olup gelinen durum vahim ve ciddi boyuttadır. 100 bin nüfuslu ilçemizde icra dosyası sayısı 35 bine, icraya düşen insan sayısı 43 bine ulaştı, 20 binin üzerinde insan göç etti. En korkuncu ise krizden bunalan işadamları intihar etmeye başladı.
Kdz.Ereğli Ticaret ve sanayi Odasından alınan verilere göre; 2011 ve 2012 yılından 300'e yakın ticari işletme kapanmış ve birçok firma Vergi Dairesi, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Bankalara olan borçlarından dolayı Oda kayıtlarını kapatamaz hale gelmişlerdir.Karadeniz Bölgesinin en büyük Odalarından olan Kdz. Ereğli Ticaret ve Sanayi Odası gün itibariyle Toplam 3487 üyeye sahip iken bunların sadece 2013'ü faaliyetlerine devam edebilmektedir. Çoğu sektör toparlanma sürecine girdi ama Ereğli'yi ayakta tutan Tersanelerimiz, ERDEMİRsacı üzerine işleme ve ticaret yapan firmalarımız, tüccarlarımız ayakta kalmayı başaramadı.
İÇLER ACISI DURUM
Sizlere daha önce de göndermiş olduğumuz Global Finansal Krizin Kdz. Ereğli Gemi İnşa Sanayi Üzerindeki Olumsuz Etkilerine ilişkin Raporumuzda belirttiğimiz gibi 11 tersanede 7.000 fiili sigortalı, taşeron firmalarla birlikte toplam 11.000 kişi çalışmaktaydı. 2008-2009 dünya ekonomik krizi Türkiye'nin Tuzla'dan sonra 2.sıra tersane bölgesi olan Kdz. Ereğli'yi de etkilediğinden bugün hemen hemen bütün tersaneler kapanmış durumdadır. Son olarak Dünya'nın dört bir tarafına bugüne kadar onlarca gemi yapan, ülkemizin ilk gemi ihraç eden tersanelerinden Madenci Gemi Sanayi A.Ş. İcra Müdürlüğü tarafından maalesef satışa çıkarılmış durumdadır.
Yana sanayisi ile birlikte yaklaşık 11.000 kişiye istihdam sağlayan tersanelerimizde şu an kesin verilere göre sadece 150 kişi istihdam edilmektedir. Bu rakamlar tersanecilik sektöründe Kdz. Ereğli'nin içler acısı durumuna parmak basılmasının, bu konuda bir şeyler yapılması gerektiğinin apaçık göstergesi olarak karşımızda durmaktadır.
Global krizin etkileri hem istihdam, hem de yatırımlar üzerinde yıkıcı oldu. Tersanelerin tümü, deniz doldurularak inşa edildi. Emek ve çaba büyük, gelgelelim küresel krizin etkileri ağır
ÜSTÜMÜZE DÜŞENİ YAPTIK
Vurgulamak istediğim çok önemli bir konu var.Karadeniz Ereğli 'Denizci millet, denizci ülke' şiarına sahip çıkan bölgelerden biri. Denizcilik okullarından tersanelerine, amatör denizcilikten deniz temizliğine kadar birçok konuya el attık ve denizcilik ile ilgili tam bir seferberlik ilan ettik. Karadeniz Ereğli'de Türk denizcilik sektörü için gurur verici gelişmelere şahit olduk.
Kısacası Ereğli'de denizcilik ile ilgili son derece güzel faaliyetler yapıldı. Siz bu ülkede taş taş üstüne koyan herkesi yürekten kutluyorsunuz. Ereğlili denizcilerin sıkıntıları büyük, ama umutsuz değiller. Bizler; hükümet, sektör ve idare işbirliğiyle bu sıkıntıları aşacağımız inancındayız.
Kdz. Ereğli'de çalışan sigortalı isçilerimizi ve teknik elemanlarımızı dünya standartlarına uygun yetiştirmek için 1973 yılından beri büyük uğraş ve mücadele veriyoruz. İlçemiz göç alan bir yerken bugün maalesef yetişmiş iş gücümüz Ereğli'den göç ediyor. Tüm bu yaşanan olumsuzlukları tersine çevirmek için bilgimiz, potansiyelimiz, imkânlarımız ve tecrübelerimiz var. Ama desteğe de ihtiyacımız var.
Denizleri (6 milyon ton taş dökerek) doldurduk, milli ekonomiye katkı sağladık. Yeniden yapabiliriz.
Gemi İnşa Sanayi, desteklendiği ve geliştirildiği bütün ülkelerde önemli bir istihdam potansiyeli yaratan emek yoğun bir sektördür.
Ülke endüstrilerinde Gemi İnşa Sanayi;
a. Döviz girdisi sağlayan,
b. Yabancı sermayeyi davet eden,
c. Beraberinde yan sanayii sürükleyen ve gelişmesini sağlayan,
d. Teknoloji transferini cezbeden,
e. Ülke savunmasına hizmeti nedeniyle Stratejik Önem taşıyan,
f. Deniz ticaret filosunu destekleyen
g. Yan sanayi ile birlikte 1'e 7 oranında istihdam yaratan,bir ağır sanayi koludur.
ÇÖZÜM NOKTALARI
- Karadeniz'e komşu ülkelere yapılan ticaretin en önemli limanı Ereğli Limanlarıdır. Bu ülkelere yapılan seferlerde İstanbul ve Çanakkale boğazları geçilmez. Bu da taşımacılık masraflarında ciddi bir tasarruf sağlar. İlçemize kurulacak olan bir lojistik merkez bu ticaret için bir can damarı olacaktır ve bu merkezler için tersaneleri olan bölgeler en uygun alanlardır. Mevcut depoları ve atölyeleri ile en önemlisi yeni inşa gemilerin donatımı için
Kullanılan limanları ile tersanelerimizin birkaçı lojistik üssüne dönüştürülebilir. Bu proje sadece Ereğli değil, Batı Karadeniz bölgesini kapsayan ve göçü önleyerek bölge ekonomisini de canlandıracak hayati bir projedir. Ekonomik kriz nedeniyle faaliyetlerini durduran tersanelerimizin lojistik merkez olarak faaliyete geçmesi ile Ereğli'yi tekrar ekonomik olarak kalkındırabiliriz.
- Miadını doldurmuş (20-25 yaş ve üstü) olan gemilerin denizlerden çekilerek yenilerinin kullanıma sunulması yönünde adımları atılarak Tersane sektörünün yeniden canlandırılmasını, katma değer yaratan, istihdam yaratan bir sektör haline gelmesini sağlayabiliriz.
- Hükümetimizin diğer ülke hükümetleri kanalıyla ithali sağlanabilen hizmet ve ürünlerin karşılığında (Gemi ihtiyacı olan ülkeler için) nakit karşılık yerine, Tersanelerimizde üretilen gemilerin verilmesinin (takas sistemi)sağlanabilmesi.
- Kdz. Ereğli Kuzey ülkelerine yapılan ihraç ürünlerinin sevkiyat için bölgemizde (Örn: Eski TTK Limanı) soğuk hava depolarının kurulması ve bölgemizin yaş meyve sebze ithalatında Lojistik üssü haline getirilebilmesi de mümkündür.
- Kdz. Ereğli tersanelerine gemi söküm izni verilebilir. Bu vesileyle Tersaneler Bölgesinin hemen yanı başında kurulu olan ERDEMİR'in ihtiyacı olan hammaddelerin en önemlilerinden birisi olan hurda ihtiyacının bir kısmı karşılanabilir.
- 1995 yılında imzalanan Avrupa Kömür ve Çelik Antlaşması hükümleri gereği Kömür ve Çeliğe devlet eliyle teşvikin verilememesi sonucu bölgemiz yan sanayi yatırımları yapamaz durumdadır. AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu) ile imzalanan Sözleşme maddelerinin tekrar gözden geçirilerek hazırlanması, gereken çalışma yapıldığını bildiğimiz UYYP (Türk Demir-Çelik Sektörü Ulusal Yeniden Yapılandırma Planı) nın Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ile yakın istişareler ile bir an evvel sonuca ulaştırılıp bir çıkış noktası bulunmalıdır. Demir ve Çelik yatırımları konusunda Ülkemizin ilklerinin yaşandığı bölgemize teşvik ve/veya yatırım özendirici kolaylıklar sağlanarak ekonomik açıdan bölgeye katkı sağlanabilir.
İSTİHDAM
Gemi inşa sektörü bire yedi oranında istihdam sağlayan bir sektördür. Kdz. Ereğli Zonguldak özel sektör tersanelerinde ve denizcilik sektöründe İŞKUR resmi rakamlarıyla istihdam edilen personel sayılarının yıllara göre dağılımları aşağıdaki tablo ve grafikte sunulmuştur.
|
YIL |
SİGORTALI İSTİHDAM SAYISI |
|
2006 |
1.585 |
|
2007 |
2.157 |
|
2008 |
7.000 |
|
2009 |
1.450 |
|
2010 |
481 |
|
2011 |
300 |
|
2012 ARALIK |
150 |
Verilen istihdam rakamları ARALIK 2012 itibarıyla fiilen tersanelerde çalışan sayısını vermektedir.
ARALIK 2012 AYI KDZ EREĞLİ TERSANELERİ YENİ GEMİ İNŞA FAALİYETLERİ
ARALIK 2012 tarihi itibarıyla Kdz Ereğli tersanelerimizde toplam 29.300 DWT kapasiteli 4 adet geminin kızakta olup sadece 5300 DWT kapasiteli kimyasal tankerin inşası sürmektedir.
Tüm bu veriler ışığında; 1970 yılında tek bir tersane ile başlayan ve 2005 yılından itibaren hızla büyüyerek yarattığı yan sanayi ile birlikte 11.000 çalışana ulaşan bölge tersanelerimiz için desteğinize ihtiyacımız var. Size hep inandık ve güvendik, inanmaya ve güvenmeye de devam edeceğiz.
