ADD Zonguldak Şube Başkanı Av.Sabri Yavuzyılmaz, Amasya Genelgesi’nin 90’ıncı yıldönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşı’nın başladığını tüm dünyaya ilan eden bir ihtilal bildirisi niteliğindedir” dedi.

Başkan Yavuzyılmaz’ın yazılı açıklaması şöyle;

“Birinci Dünya Savaşı sona erdiğinde yenilenler safındaki Osmanlı İmparatorluğu, 30 Ekim 1918 tarihinde çok ağır şartlar taşıyan Mondros Mütarekesi’ni kabul etmek zorunda  bırakılmıştı. 1 Kasım 1918 tarihinde Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı’na getirilen Mustafa Kemal, Mondros Mütarekesi’ne karşı çıkıyor, askerin silah bırakmasına ve ordunun terhis edilmesinin İngilizlerin işgallerini kolaylaştıracağını ileri sürerek hükümeti uyarıyordu. Kısa süre sonra İstanbul’a çağrılan Mustafa Kemal, Haydar Paşa Garı’na indiği 13 Kasım günü ihtilaf devletleri donanmasının Haydar Paşa önünden geçişinin hüznünü yaşayacak, 3-4 saat bekledikten sonra motorla karşıya geçerken yanındaki yaveri Cevat Abbas’a, ‘Geldikleri gibi giderler’ diyecekti. İstanbul’un işgali, hükümetlerin, teslimiyetçi, kişiliksiz ve onursuz politikaları, esaretin sindirdiği İstanbul halkının yaşadığı çaresizlikler ve giderek Anadolu’nun işgali tümü ile değerlendirildiğinde mücadelenin Anadolu’dan başlatılması gereği ortaya çıkmış ve koşullar Mustafa Kemal’i, Anadolu’ya geçmeye zorlamıştır.

İngilizlerin şikayetlerini araştırmak üzere 9.Ordu Müfettişi olarak görevlendirilen Mustafa Kemal, Bandırma Vapuru ile 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlatmıştır. 24 Mayıs 1919 günü Havza’ya geçip ilk etkili eylemini 28 Mayıs 1919 tarihinde gerçekleştirmiştir. Anadolu’daki tüm vali, mutasarrıflık ve kolordulara genelge göndererek 15 Mayıs’ta İzmir’e çıkan Yunanlıları İzmir’den sonra Aydın ve Manisa’ya girme tehlikelerinin bulunduğunu belirterek coşkulu mitingler ve toplantılar yapılmasını hükümete ve büyük devletlerin temsilciliklerine telgraflar çekilmesini istemiştir. Asıl büyük etkili eylem 13 Haziran 1919 tarihinde Amasya’ya geçtikten sonra 21-22 Haziran gecesi Yaveri Cevat Abbas Bey’e dikte ettirdiği Amasya genelgesidir.

Bu genelge ile özetle: Ülkenin bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı tehlikede olduğu, İstanbul hükümetinin sorumluluğunu yerine getirmekten uzak bulunduğu, ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararlılığının kurtaracağı, Anadolu’nun en güvenli yeri olan Sivas’ta ulusal bir kongrenin toplanacağı, her ilin sancağından üç temsilcinin en kısa sürede yola çıkması kimliklerini gizleyerek kongreye katılmasının zorunluluğu, ordunun terhis edilmemesi, 23 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanması, kongre üyelerinin Sivas kongresine katılması, kararları alınmış ve genelge; Mustafa Kemal dışında Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele ve Kazım Karabekir tarafından da imzalanarak ülkemizin doğusundan batısına kadar tüm mülki amirlikler ile askeri komutanlıklara gönderilmiştir.”