ADD Zonguldak Şube Başkanı Av.Sabri Yavuzyılmaz, Amasya Genelgesinin 90ıncı yıldönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşının başladığını tüm dünyaya ilan eden bir ihtilal bildirisi niteliğindedir dedi.
Başkan Yavuzyılmazın yazılı açıklaması şöyle;
Birinci Dünya Savaşı sona erdiğinde yenilenler safındaki Osmanlı İmparatorluğu, 30 Ekim 1918 tarihinde çok ağır şartlar taşıyan Mondros Mütarekesini kabul etmek zorunda bırakılmıştı. 1 Kasım 1918 tarihinde Yıldırım Orduları Grup Komutanlığına getirilen Mustafa Kemal, Mondros Mütarekesine karşı çıkıyor, askerin silah bırakmasına ve ordunun terhis edilmesinin İngilizlerin işgallerini kolaylaştıracağını ileri sürerek hükümeti uyarıyordu. Kısa süre sonra İstanbula çağrılan Mustafa Kemal, Haydar Paşa Garına indiği 13 Kasım günü ihtilaf devletleri donanmasının Haydar Paşa önünden geçişinin hüznünü yaşayacak, 3-4 saat bekledikten sonra motorla karşıya geçerken yanındaki yaveri Cevat Abbasa, Geldikleri gibi giderler diyecekti. İstanbulun işgali, hükümetlerin, teslimiyetçi, kişiliksiz ve onursuz politikaları, esaretin sindirdiği İstanbul halkının yaşadığı çaresizlikler ve giderek Anadolunun işgali tümü ile değerlendirildiğinde mücadelenin Anadoludan başlatılması gereği ortaya çıkmış ve koşullar Mustafa Kemali, Anadoluya geçmeye zorlamıştır.
İngilizlerin şikayetlerini araştırmak üzere 9.Ordu Müfettişi olarak görevlendirilen Mustafa Kemal, Bandırma Vapuru ile 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsuna çıkarak Kurtuluş Savaşını başlatmıştır. 24 Mayıs 1919 günü Havzaya geçip ilk etkili eylemini 28 Mayıs 1919 tarihinde gerçekleştirmiştir. Anadoludaki tüm vali, mutasarrıflık ve kolordulara genelge göndererek 15 Mayısta İzmire çıkan Yunanlıları İzmirden sonra Aydın ve Manisaya girme tehlikelerinin bulunduğunu belirterek coşkulu mitingler ve toplantılar yapılmasını hükümete ve büyük devletlerin temsilciliklerine telgraflar çekilmesini istemiştir. Asıl büyük etkili eylem 13 Haziran 1919 tarihinde Amasyaya geçtikten sonra 21-22 Haziran gecesi Yaveri Cevat Abbas Beye dikte ettirdiği Amasya genelgesidir.
Bu genelge ile özetle: Ülkenin bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı tehlikede olduğu, İstanbul hükümetinin sorumluluğunu yerine getirmekten uzak bulunduğu, ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararlılığının kurtaracağı, Anadolunun en güvenli yeri olan Sivasta ulusal bir kongrenin toplanacağı, her ilin sancağından üç temsilcinin en kısa sürede yola çıkması kimliklerini gizleyerek kongreye katılmasının zorunluluğu, ordunun terhis edilmemesi, 23 Temmuzda Erzurumda bir kongre toplanması, kongre üyelerinin Sivas kongresine katılması, kararları alınmış ve genelge; Mustafa Kemal dışında Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele ve Kazım Karabekir tarafından da imzalanarak ülkemizin doğusundan batısına kadar tüm mülki amirlikler ile askeri komutanlıklara gönderilmiştir.