Av. ÜNAL DEMİRTAŞ KOZLU'DA YAŞANAN VE 8 MADENCİNİN ŞEHİT OLDUĞU KAZAYLA İLGİLİ YAPTIĞI AÇIKLAMADA, TAŞERON FİRMANIN KUSURLARINA RAĞMEN SÖZLEŞMESİNİN İPTAL EDİLMEMESİ NEDENİYLE TTK YÖNETİMİNİN DE HATALI OLDUĞUNU ÖNE SÜRDÜ.

DEMİRTAŞ  MADEN KAZALARI 'KAÇINILMAZ' DEĞİL, 'ÖNLENEBİLİR' KAZALARDIR. MADEN KAZASI NEDENİYLE MEYDANA GELEN ÖLÜMLER İSE, ' KADERDEN' DEĞİL, 'İHMAL VE KUSURDAN'DIR SÖZLERİYLE OLAYI ÖZETLEDİ.

TTK Kozlu Müessesesi'nde -630 metrede hazırlık çalışmalarını sürdüren taşeron firmasında çalışan 8 madencinin yaşamını yitirdiği kazayla ilgili görüşlerini bildiren  CHP24.Dönem Milletvekili Adayı  Avukat Ünal Demirtaş, kazayla ilgili kamuoyuna açıklama yapan yetkililerin kazayı kaçınılmaz olarak göstererek, kazanın sorumlusu olarak ölen madencileri gösterdiğini bildirdi.

KAZALAR KADER DEĞİL

Bu durumu Adli ve İdari soruşturma tamamlanmadan, kaçınılmazlık iddiasının arkasına sığınarak,  sorumlu olabilecek kişileri, hem CEZA YAPTIRIMINDAN, HEM TAZMİNAT YAPTIRIMINDAN, hem de idari yaptırımdan kurtarmayı  amaçlayan bu yöndeki açıklamalar, ölen madencilerimizin ruhunu yaralaDIĞI GİBİ,  kamuoyu vicdanını  DA kanatmaktadır. MADEN KAZALARI KAÇINILMAZ DEĞİL, ÖNLENEBİLİR KAZALARDIR. MADEN KAZASI NEDENİYLE MEYDANA GELEN ÖLÜMLER İSE, KADERDEN DEĞİL, İHMAL VE KUSURDANDIR sözleriyle değerlendiren Demirtaş TTK'nın da taşeron firmanın sözleşmesini iptal etmemesini eleştirdi.

Demirtaş açıklamasında görüşlerini şöyle ifade etti:

BAKANLIK RAPORLARI VAR

Elbette en doğru kararı, adli soruşturma sonucu, yüce yargı verecektir. Ancak kamuoyunun yanlış yönlendirilmemesi açısından kaza öncesi, kazanın meydana geldiği Star A.Ş. işyerinin defalarca denetlenmesi ile düzenlenen, daha önce bir bölümü açıklanan  Çalışma Ve Sosyal Güvenlik BakanlığıBaş İş Müfettişlerinin raporlarının ve Sayıştay raporlarının bilinmesinde fayda görmekteyiz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Müfettişlerinin Kozlu müessesesindeki 2011 yılı raporundaki tespitlere göre;

… Mevcut durum itibarıyla yüklenici firmanın; yeterli nitelik ve sayıda kazıcı yükleyici makine, sondaj makinesi, kaynak makinesi temin etmeden işe başladığı, bilahere bir kısmını kurumdan kiralayarak temin ettiği eski, ekonomik ömrünü tamamlamış makinelerle işe devam ettiği, bu makinelerin de bakım ve onarımlarını zamanında yapmadığı,verimsiz şekilde çalıştırdığı, tamir bakım atölyesi kurmadığı, yağ gibi sarf malzemelerini zamanında temin etmediği, galerileri yeterli topoğrafik ölçü almaksızın istikamet iplerine dikkat etmeksizin standartlara uygun olmayan bir şekilde ilerlediği, İŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN GEREKLİ SAYIDA VE NİTELİKTE (SU, DERİNLİK VE GEREKSİNİM OLARAK) SONDAJ YAPMADIĞI, İHTİYAÇ DUYULAN SAYIDA VE NİTELİKTE DENEYİMLİ İŞÇİ ÇALIŞTIRMADIĞI'NIN tespit edildiği,

Yüklenici firmanın taahhütlerini daha düşük maliyetle yerine getirmek istemesi nedeniyle, İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE TAM ANLAMIYLA UYMAMAKTA VE ASIL İŞVEREN OLAN KURUM ELEMANLARININ YAPTIKLARI TESPİTLERİ VE UYARILARI KENDİ İŞLERİNE ENGEL OLARAK GÖREBİLMEKTEDİRLER. BU NEDENLE, YÜKLENİCİ FİRMANIN İŞ GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN OLARAK VAHİM RİSKLER ALTINDA ÇALIŞMALARINI SÜRDÜRMELERİNİN ÖNÜNE GEÇİLMESİ GEREKMEKTEDİR. BU DOĞRULTUDA YÜKLENİCİ FİRMALARIN; ÖNCELİKLE İŞ GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN KURALLARA NE ÖLÇÜDE UYDUKLARI, ihale konusu işi verilen standartlarda yapıp yapmadıkları, işin süresi içinde bitirilmesi için bulundurulması gereken makine-teçhizatı emre amade tutup tutmadıkları, sarf malzemelerinin tedarikinde gecikme olup olmadığı, işçilik olarak deneyimli sanatında eğitim almış bir ekip oluşturulması ve işin süresi içinde bitirilmesine yönelik sunulan önerilere uyup uymadıkları gibi konularda denetimlerin artırılarak sürdürülmesi gerektiğinde firmanın  uyarılması   gerektiği,

Kozlu müessesinin üretim faaliyetlerinin program hedefleri doğrultusunda kesintisiz olarak sürdürülmesinde büyük önemi olan ll. Kısım galeri ihalesi kapsamında ihale edilen işle ilgili olarak yüklenici firmanın, kurumla imzaladığı sözleşme ve şartnameler doğrultusunda yapılan işin, istenilen kalitede ve süresi içinde bitirilmesi ile İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞINA İLİŞKİN MEVZUAT HÜKÜMLERİNE TİTİZLİKLE UYMASI KONUSUNDA UYARILMASI, FİRMA İŞYERLERİNİN İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞ SAĞLIĞI HUSUSLARI İLE YAPILAN İMALATLARIN KALİTESİ YÖNÜNDEN DAHA SIKI DENETLENMESİ, tespit edilen noksan ve kusurlu işlerin öncelikle tamamlattırılması, gerektiğinde sözleşme ve eki şartnameler ile ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda SÖZLEŞMENİN FESHİ DE DAHİL İŞLEM YAPILMASI ÖNERİLİR….

YETKİLİLER KULAKLARINI TIKAMIŞ

Gerek müessese yetkilileri ve yapı denetim elemanları, gerekse kurum İş Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığı Denetim Şube Müdürlüğü elemanları ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Müfettişlerince Firma İşyerlerine yapılan denetimler sonucu düzenledikleri rapor ve tutanaklardan FİRMANIN İŞGÜVENLİĞİNE YÖNELİK ALINMASI GEREKEN HASSASİYET GÖSTERMEDİĞİ, BU ARADA VAHİM BİR OLAYLA KARŞILAŞILMAMASININ TAMAMEN TESADÜF OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR…. denilmiştir.

Yine Maden Mühendisleri Odası Genel Başkanı sayın Mehmet Torun, basın açıklamasında; ….Çalışma yapılan galeri 14 metrekare.Burada en az 14 sondaj yapılmalıydı ve sondajların boyu en az 25 metre olmalıydı.Ancak sondajların boyunun 10 metre olduğu ve 7 sondaj yapıldığı görülmektedir... demektedir.   

Ancak hem devletin resmi kurumlarınca yapılan uyarılara,  hem  kazada vefat eden işçilerinde içinde bulunduğu, işletmede çalışan işçilerin uyarılarına, TTK Genel Müdürlüğü ve Kozlu İşletme Müdürlüğü yetkilileri kulaklarını tıkamışlar, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini yeterince uygulamayan Star A.Ş.ye karşı caydırıcı yaptırım uygulamamışlar, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini alıncaya kadar  faaliyetlerini  durdurmamışlar veya sözleşmesini fesih etmemişlerdir. Bu şekilde kazanın oluşumuna görevlerini kötüye kullanarak veya görevlerini ihmal ederek sebebiyet vermişlerdir.

İşin yüklenici şirketi  Star İnşaat ve Ticaret A.Ş. ise uzmanlık alanı ve deneyimi olmamasına rağmen, madencilik işine girmiş, aşırı kar hırsı ile yukarıda  2011 yılı Sayıştay raporunda belirtilen ve müfettiş raporları ile tespit edilen  işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerine uymamıştır.

Kazanın oluşumunda bu şekilde kurumsal olarak  hem TTK yetkilileri, hem de Star A.Ş. sahipleri ve yetkilileri, yani %100 işverenler kusurludur. Elbette yüce yargı, yapacağı soruşturma ile kusurları kişiselleştirerek, hangi görevli ve yetkilinin ne oranda kusurlu olduğunu ortaya çıkaracaktır.

Ancak, hem yargısal soruşturmanın adil bir şekilde yürütülebilmesi, hem de idari soruşturmanın selameti açısından; demokrasinin işlediği bütün  Avrupa ülkelerinde ve Japonya gibi gelişmiş ülkelerde   olduğu gibi,  olayda kişisel sorumlulukları bulunabilecek kişilerin, yani TTK Genel Müdürlüğü ve Kozlu İşletme Müdürlüğü yetkililerinin  bir an evvel açığa alınması veya bu kişilerin kendiliklerinden istifa etmesi gerekir. Aksi taktirde yapılacak olan adli ve idari soruşturma gölgelenecektir.

CAYDIRICI CEZALAR VERİLMELİ

Öte yandan maalesef 2010 yılında Karadon müessesinde meydana gelen kazadan  sonra yargı önüne çıkarılan kusurlu sanıklar, açığa alınacağına, ödüllendirilerek terfi ettirilmiştir. Dava da ise şu dakika itibarı ile bir tek kişi, bir dakika dahi tutuklanmamış ve yargılama tutuksuz devam etmiştir.Yine TTK tarafından Yapı-Tek A.Ş.nin sözleşmesi fesih edileceğine, şu anda da Yapı-Tek A.Ş. aynı işe devam etmektedir. Maalesef iş kazalarından sorumluluğu olan  kişilere caydırıcı adli ve idari cezalar verilmemesi, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri almayan diğer işverenleri ve yetkilileri cesaretlendirmekte, bu durum daha fazla ihmale, kusura ve kazaya yani iş cinayetine yol açmaktadır. Şunu özellikle ifade etmek istiyorum. Kozlu' daki kaza ile arasında büyük benzerlikler bulunan ve 30 işçimizin vefat ettiği Karadon'daki kazaya ihmalleri ve kusurları ile   sebebiyet veren sanıklara, eğer caydırıcı olacak şekilde,  adli ve idari ceza verilmiş olsa idi, belki Kozlu'daki işletmede daha fazla dikkatli olunur, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri uygulanır  ve 8 işçimizin vefat ettiği bu kaza meydana gelmeyebilirdi.

2005 yılından itibaren madenlerimizde uygulanan taşeronluk sistemi ile  karın tokluğuna  sendikasız işçi çalıştıran, hiçbir işçi sağlığı ve iş güvenliği önleminin alınmadığı  başka madenlerde de yeni  Karadon faciaları, Kozlu faciaları olmaması için,  Kozlu'daki kazanın adli ve idari soruşturması hızlı bir şekilde  tamamlanmalı, sorumluluğu bulunan kişiler yargı önüne çıkarılmalı, bu kişilere caydırıcı olacak şekilde, en ağır adli ve idari cezaların verilmesi gerekir.