Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr.Gülgün Ersoy, beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık konularında açıklamalarda bulundu uzun yaşamın sırlarına ilişkin bilgiler verdi.

Sağlıklı bir yaşam tarzının en önemli bileşenleri, sağlıklı bir diyet tüketmek ve düzenli egzersiz yapmaktır. Sağlıklı yaşam sürdürmek; önerilen vücut ağırlığına sahip olmayı ve onu korumayı kolaylaştırmakta, kemikleri, kasları ve eklemleri sağlıklı tutmaktadır. Sağlıklı bir diyet, vücut ağırlık kontrolü için gerekli enerji, makro ve mikro besin ögeleri ve yeterli sıvı içermelidir

İnsanların ne yedikleri ve ne kadar aktif olduklarının, onların sadece ne kadar sağlıklı olduklarını göstermeyeceğini aynı zamanda spor performanslarına ait bilgiler de verdiğini belirten Ersoy, Vücudu bir makine gibi düşündüğümüzde, bu makinanın çalışması için yakıta gereksinimi olduğu açıkça görülmektedir. Enerji ve besin öğeleri insan makinesinin yakıtıdır. Bu makinanın en iyi ayarları da, fiziksel aktivite ile sağlanmaktadır dedi.

ALKOL, SİGARA VE İLAÇ KULLANIMI
Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülgün Ersoy memleketi Kdz.Ereğli'ye geldi ve gazeteniz Önder'in Sorumlu Müdürü Mustafa Kemal Bektaş ile görüşerek sağlıklı yaşama ilişkin bilgiler aktardı. Sağlıklı bir yaşam şeklinin vücudun yapabileceğinin en iyisini yapması olarak değerlendiren Ersoy, sağlıkla yaşam için yeterli besin ögesi sağlayan ve vücut ağırlığını önerilen sınırlardan tutacak düzeyde enerji içeren, sağlıklı bir diyet tüketmek, uygun ve düzenli fiziksel aktiviteler yapmak ve alkol, sigara ile yasal olmayan ilaç kullanımını sınırlamak olarak değerlendirdi.

ENERJİK VE ZİNDE OLMALILAR
Sağlıklı bir yaşam şeklinin 'kişilerin enerjik ve zinde olmasını, fiziksel uygunluğunu ve sağlıklı vücut ağırlığını sürdürmesini sağlamakta, aynı zamanda kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltmaktadır' sözleri ile konuşan Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr.Gülgün Ersoy şu bilgileri verdi: 

SAĞLIKLI DİYET NEDİR?
Bir kişi çok hareketsiz de olsa, olimpik sporcu da olsa sağlıklı diyetin tanımı her ikisi için de aynıdır. Sağlıklı diyet, vücut ağırlığını istenen düzeyde tutan, enerji ve besin öğelerini doğru bileşim ve miktarda içeren diyettir. Genelde sağlıklı bir diyet; tam tahıllar, sebze ve meyveler yönünden zengin, sağlıklı yağları içeren, basit şeker içeriği düşük diyettir. Sağlıklı bir diyet tüketmek için kişilerin sevdikleri yiyeceklerden vazgeçmesi gerekmemektedir. Bir diyetin sağlıklı olup olmadığını, genel örüntüsü belirlemektedir. Diyette çeşitlilik önemlidir, çünkü değişik yiyecek ve içecekler vücudun gereksinimi olan farklı besin ögelerini sağlamaktadır. Örneğin, çilek C vitamininin zengin kaynağıdır ama kalsiyumun iyi bir kaynağı değildir. Süt ve süt ürünleri ise kalsiyumun en zengin besinsel kaynakları olmasına karşın, C vitamininden zengin değildir.  Denge de, sağlıklı diyetin bir parçasıdır. Diyeti dengelemek, birbirini tamamlayan besinleri seçmek anlamına gelmektedir. Bunun için seçilen yiyecek ve içeceklerin besin değerleri göz önünde bulundurulmalıdır.

AKTİF YAŞAM VE FİZİKSEL
AKTİVİTE ÖNERİLERİ

Pek çok kişi sağlıklı vücut ağırlığını sürdürmek, kronik hastalıklardan korunmak, kendilerini daha iyi hissetmek ve uyku kalitelerini artırmak için sihirli formül arayışı içindedir. Bu sihirli formülün, düzenli fiziksel aktivite olduğunun ise farkında değillerdir.

GENEL ÖNERİLER

Asansör yerine merdiveni tercih etmek, aktif bir yaşam için ev ve bahçe işleri yapmak, işe giderken arabadan bir durak önce inerek yolun bir kısmını yürümek gibi günlük yaşamımız aktif olmak için pek çok fırsatlarla doludur. Aktif bir yaşam sürdürmek için bizim yapmamız gereken bu fırsatları fark etmek ve harekete geçmektir. Gün 1440 dakikadır. Her gün bunun 30 dakikasını fiziksel aktiviteye ayırmakla, sağlığınız için çok önemli bir adım atmış olursunuz. Aşağıda günlük yaşamınızda aktif olabilmeniz için bazı fırsatlar ve ipuçları yer almaktadır. Mümkün olduğu kadar yürüyün, arabanızı uzağa park edin, işe, okula, alışverişe yürüyerek gidin, arabadan bir durak önce inin, ev içerisinde kısa yürüyüşler yapın, telefonda konuşurken ayağa kalkıp yürüyün, yaz aylarında yemek sonrası aile yürüyüşlerini ihmal etmeyin. Çalışıyorsanız, öğle tatillerinde ve iş çıkışı yürüyün ve basit masa başı egzersizleri yapın, oturarak çalışıyorsanız, ayağa kalkmak için sürekli fırsat yaratın. Yorgunluk hissettiğinizde, uzanmak veya uyumak yerine açık havada hafif bir yürüyüş yaparak, dolaşımınızı hızlandırın. Enerji harcaması ile sonuçlanan ev ve bahçe işlerini aktif yaşam için bir fırsat olarak görün. Asansör ve yürüyen merdiven yerine, merdivenleri kullanın. TV seyrederken bazı kuvvet ve esneklik egzersizleri yapın Müziği açın ve dans edin. Egzersiz arkadaşı edinin, onunla birlikte yürüyebilir, bisiklete binebilir, tenis oynayabilirsiniz. Grup aktivitelerine katılın, çocuklarınız ya da torunlarınızla birlikte parkta oynayın, bisiklete binin, hafta sonları için aktif planlar yapın. Daha önce belki hiç ilgilenmediğiniz fiziksel aktivite sınıflarına kayıt olun. Sağlıklı yaşam kulüplerine üye olun, onların yüzme havuzu, tırmanma duvarı gibi olanaklarından yararlanın. Aktivite amaçlı kulüplere üye olarak onların etkinliklerine katılın. Eğer inaktifseniz, günde en az 30 dakikaya ulaşacak şekilde aktivitenizi yavaş yavaş artırmalısınız. Daha sonra aktivite süre ve şiddetini artırabilirsiniz.

ÇOCUKLAR İÇİN

Bedensel aktiviteye dayalı oyunlar önerilmeli. Çocuklar yetenekleri ve ilgi alanlarını en iyi ortaya çıkaran zevkli aktiviteleri yapmaya özendirilmeli. Sevdiği bir spor dalına yönlendirilmeli. Ailenin dahil edildiği, aktif yaşam şeklini destekleyen fiziksel aktivitelere yer verilmeli. Ekran başında geçireceği zaman günde 2 saati aşmamalı. Gün içerisinde en az 1 saat fiziksel aktivite yapması sağlanmalı. Gün içerisinde 2 saatten daha uzun süre hareketsiz kalmaması sağlanmalı.

YETİŞKİNLER İÇİN

Kişi, sağlıklı yaşam ve fiziksel aktivitenin önemi hakkında bilgilendirilmeli. Diyabet, hipertansiyon, lipit profili üzerinde olumlu etkileri olacağı vurgulanmalı. Sevdiği ve yapabileceği bir aktiviteyi yapması önerilmeli. Aile ve çevresinin kişiyi egzersize teşvik etmesi sağlanmalı. Düzenli aralıklarla geri bildirim yapılmalı. Belli bir vücut ağırlığı hedeflemekten çok, amaç sağlıklı beslenme ve aktivitenin artırılması olmalı. Aktif bir yaşam için; kısa mesafelerde taşıt kullanmamak, asansöre binmek yerine merdiven çıkmak, kısa mesafeleri hızlı tempoyla yürümek gibi fırsatlar değerlendirilmeli. Aktif ve hareketli kişilerle birlikte olmaya özen gösterilmeli.

ÖZETLEME

Sağlıklı bir yaşam tarzının en önemli bileşenleri, sağlıklı bir diyet tüketmek ve düzenli egzersiz yapmaktır. Sağlıklı yaşam sürdürmek; önerilen vücut ağırlığına sahip olmayı ve onu korumayı kolaylaştırmakta, kemikleri, kasları ve eklemleri sağlıklı tutmaktadır. Sağlıklı bir diyet, vücut ağırlık kontrolü için gerekli enerji, makro ve mikro besin ögeleri ve yeterli sıvı içermelidir. Ayrıca sağlıklı bir diyet tüketmek ve düzenli egzersiz yapmak, ateroskleroz, hipertansiyon, inme, diyabet ve kanser gibi kronik hastalıklara karşı korunma sağlamaktadır. Yetişkinlere haftada 150 dakika orta şiddette, çocuklar ve adolesanlara günde 60 dakika egzersiz önerilmektedir. İyi bir egzersiz programı, aerobik egzersizleri, kuvvet egzersizlerini ve esneme hareketlerini içermelidir. Yeni yapılan çalışma bulguları, düzenli egzersiz yapan kişilerin bile uzun süre sedanter kaldığında, sağlık risklerine maruz kalabileceğini göstermektedir. Orta şiddetteki fiziksel aktiviteye katılım önemli olmakla birlikte, oturma süresini azaltmak ve molalar vererek hafif şiddetteki aktiviteler yapmak da önemlidir.

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülgün Ersoy kardeşi Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü Organik Kimya Ana Bilim Dalı Profesörlerinden Prof.Dr.Nazan Tunoğlu ile geldiği Ereğli'de Bektaş ile görüştü.