Uzmanlar, yaz ayının gelmesiyle yaz tatiline ve turistik gezilere çıkacak olanlara yaz ishali uyarısında bulundu.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi (ZKÜ) Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı, ZKÜ Uygulama ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Doç.Dr. Nejat Demircan, yazın gelmesiyle turistik gezilerin arttığını söyledi. Bu gezilerde kazaların en sık ölüm nedeni olduğunu belirten Demircan, yaz ishallerinin de en sık hastalık çeşidini oluşturduğunu anlattı. Turistik gezilere çıkmadan önce tıbbi tavsiyeler almak gerektiğini belirten Demircan, "Biz bu tür hastaların muayenesini yaparken önce hastanın öyküsünü sorgularız, kişisel bilgileri (yaş, sürekli olan hastalıkları, alışkanlıkları, meslek) daha önceki sağlık sorunlarını öğrenmeye çalışırız" dedi.
Gelişmekte olan ülkelere gezi yapanların yaklaşık yarısında ishalin ilk iki hafta içinde olduğunu belirten Demircan, sözlerine şöyle devam etti: "Etken çoğunlukla bakteriyeldir. Coğrafi yere göre değişmekle beraber etken çoğunlukla E. Coli ve Compylobacter bakterileridir. Tedaviye rağmen şikayetleri iki haftadan fazla süren hastalarda parazitlerden şüphelenmek gerekir."
Demircan, mikrobun yayılma yolunun genellikle dışkı ile bulaşık salata, iyi yıkanmamış ve soyulmamış meyve, iyi pişmemiş et, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, kirli sularla karışmış çeşme suyu gibi gıda ve içecekler olduğunu söyledi.
Besinleri dondurmanın mikrobu öldürmeyeceğini anlatan Demircan, şöyle konuştu: "Alkol içeren içki de mikropla bulaşık buzu suyu steril edemez. Nadiren insandan insana geçiş olabilir. 24 saat içinde üç veya daha fazla şekilsiz dışkılama beraberinde kusma, karın krampları, kanlı veya zorlanarak ağrılı dışkılama hallerinden biri varsa mikrobik ishalden şüphelenilir. Yiyecekleri kaynatarak pişirmek veya pişirilmeden yenen sebze ve meyveleri soyarak yemek lazımdır."
Suyla el yıkamanın asıl korunma yolu olduğunu belirten Demircan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Islak mendil gibi susuz el temizleyiciler de riski azaltabilir. İçmek için şişe suyu veya arıtılmış su en güvenlidir. Bunun dışındaki tüm sular on dakikadan fazla kaynatılmalıdır. Temizliği şüpheli sularda yüzmemelidir. Yiyecekler en az 65 derecenin üzerinde ısıtılmalıdır. İshal olduğunda doktorunuza başvurunuz. Özellikle bebekler ve çocukları doktor muayenesine götürün, doktorunuzun reçete edeceği oral
rehidrasyon sıvısı (ORS) paketlerini önerildiği şekilde kullanın. Antibiyotik reçete edilmişse önerildiği şekilde kullanın."
SAĞLIK TEDBİRLERİ
Hamile kadınlarda ishalin araştırılması gereken önemli bir durum olduğunu belirten Demircan, şunları söyledi: "Hamilelikte mikrobik hastalıkların arttığına dair veri yoktur. Ancak, hamilelik esnasında ishal varsa sebebi mikrobik olması kuvvetle muhtemeldir. İshal 48-72 saatten fazla sürüyorsa veya ateş, kanlı dışkılama gibi iltihap belirtileri varsa laboratuvar tetkikleri yapılması lazımdır. Bebeğe zararı olabileceği hesaplanarak antibiyotik seçimi doktorunuz tarafından dikkatle yapılacaktır. Etken
mikrobik olabileceği gibi, osmotik maddeler (magnezyum sitrat, magnezyum sülfat, sodyum fosfat gibi) de ayırıcı tanıda düşünülür. Şiddetli ishalde anne ve bebek sağlığı düşünülerek hastanede yatarak tedavi verilebilir. El yıkamak, sebze ve meyveleri yıkayarak yemek, yemekleri temiz, mümkünse arıtılmış suyla hazırlamak önemli sağlık tedbirleridir."
