Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Metin Demir yaptığı basın açıklamasında Soma’da yaşanan iş kazası neticesinde yapılan hukuki düzenleme ile madencilik sektöründeki ek maliyetlerin devlet desteği ile azaltılmasına dair bakan oluru yazısının Türkiye Taşkömürü Kurumuna geldiğini açıkladı. ZTSO Başkanı demir yapılan düzenleme ile 4.500 liraya ulaşan işçilik maliyetinin 1400 ila 1700 liralık bölümünü devlet tarafından karşılanacağını söyledi.
"YETERLİ OLAMAMIŞTIR"
Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Metin Demir basın açıklamasında şu hususlara değindi: “1989 yılından bu yana Zonguldak Taşkömürü Havzasında Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) tarafından üretime değer görülmeyen atıl sahalarda, 5.500 kişi direk istihdamla yılda 1 milyon ton kömür üretimi gerçekleştiren rödevanslı saha işletmelerinin, Soma kazası sonrası 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Torba Yasa ile yeraltı işçiliklerine gelen yüklü ek maliyetlerin altında ezildiği ve işletmelerin kapanmaya başladığı tüm kamuoyunun malumudur. 18.02.2015 tarihinde Maden Kanununa eklenen Geçici 29. Madde ile 6552 sayılı torba yasa ile gelen ek maliyetlerin fiyat farkı olarak ödeneceği hükmü yürürlüğe girmiş; Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) ile rödevanslı saha ve hizmet alımı sözleşmeleri, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) ile rödevanslı saha ve hizmet alımı sözleşmeleri, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ile rödevanslı saha sözleşmeleri bu madde hükmünden faydalanması öngörülmüştür. Ancak, 6552 sayılı Torba Yasadan gelen fiyat farkının karşılanmasıyla ilgili 23.05.2015 tarihinde yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı, Zonguldak havzasında faaliyet gösteren TTK ve rödevanslı sahaların maliyet farklarını karşılamada yeterli olamamıştır.
"SÖZÜNÜ VERMİŞTİR"
Rödevanslı işletmelerin bu mağduriyeti Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası olarak her platformda, Milletvekillerimize, Enerji Bakanı ve hükümet yetkililerine aktarılmıştır. 7 Haziran seçimleri öncesi Sn. Enerji Bakanı Taner YILDIZ Zonguldak ziyaretlerinde Rödevanslı saha işletmecileri ve TTK yetkilileri ile beraber toplantı yaparak, seçimden sonra Bakanlar Kurulu kararında değişiklik yapılarak rödevanslı saha işletmecilerinin mağduriyetinin giderileceği sözünü vermiştir.
"YOĞUN ÇABA GÖSTERDİ"
7 Haziran seçimlerinden sonra kurulan geçici hükümet Enerji Bakanı Sn. Ali Rıza ALABOYUN ise yetkisizlik nedeniyle Bakanlar Kurulu Kararı değişikliğinin 1 Kasım seçimlerinden sonra yapılabileceğini belirtmişlerdir. 15 aylık bu süreçte Bakanlar Kurulu kararında değişiklik yapılacağı sözleri ve umuduyla rödevanslı saha işletmecileri zarar etmelerine rağmen üretim ve istihdamı devam ettirmeye çalışmışlardır. 18.02.2015 tarihinde çıkarılan Kanunla Bakanlar Kuruluna verilen yetkiyle, rödevanslı sahalardaki ek maliyetlerin fiyat farkı olarak ödenmesine ait kararda fiyat farkı hesaplamasında kullanılan formüle Zorluk katsayısı (Z) eklenerek formülün revize edilmesi için TTK, bakanlık, hükümet nezdinde ZTSO yoğun çaba göstermiştir. Bu çabalarımıza Zonguldak Milletvekillerimiz de destek vermişlerdir. Bakanlar Kurulu kararında talep ettiğimiz bu değişiklik için, Enerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcılarına, Müsteşar’ına, Sn. Enerji Bakan Yardımcısına, Sayın Enerji Bakanına Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası olarak defalarca ziyaretlerde bulunarak konu yakinen takip edilmiştir. Nihayetinde, rödevans sözleşmesiyle çalışan işletmecileri ve özel hukuk tüzel kişisi olan ruhsat sahiplerini kapsayacak şekilde ayrı ayrı 2016/8672 ve 2016/8673 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları 08. 04,2016 tarihinde yayımlanmıştır.
KARARLARDA...
Bakanlar Kurulu Kararlarında; Rödevanslı saha işletmecilerine uygulanacak 2016/8672 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında, Fiyat Farkı (FT)’nın İş güçlüğü zorluk katsayısı (Z) ile çarpılarak hesaplanacağı ve karara eklenen 10.fıkra ile ‘’İş güçlüğü zorluk katsayısı (Z), işin yapıldığı bölgeye ve işe göre 1 den az olmamak üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirleneceği, ancak bu katsayının belirlenmesinde, bu Karara göre hesaplanacak fiyat farkının işçi başına düşen miktarının, Özel hukuk tüzel kişileri ruhsat sahipleri için yayımlanan 2016/8673 sayılı kararnameye göre hesaplanan işçi başına destek tutarından fazla olmaması esas alınacağı belirtilmiştir.
Kararnemede belirtilen Zorluk katsayısı (Z), 3 (üç) olarak Sayın Enerji Bakanı tarafından onaylanmış ve Türkiye Taşkömürü Kurumuna onay yazısı bu hafta içinde gönderilmiştir.
Kararnamelere göre Zonguldak havzasındaki rödevanslı saha işletmecilerine uygulanacak fiyat farkı, özel hukuk kişileri olan ruhsat sahiplerine uygulanacak kararnamedeki formüllere de uygulanarak, hesaplanacak işçi başına destek miktarını geçemeyeceği açıktır. Bu durumda 2016/8672 sayılı kararnameye göre 3 (üç) olarak belirlenen (Z) iş güçlüğü zorluk katsayısı 2016/8673 sayılı Kararnameye göre de ayrıca hesaplanarak işçi başına destek miktarı ile sınırlandırılmaktadır.
Bu durumda rödevanslı sahalarda 08 Nisan 2016 tarihinden itibaren işçi başına alınacak destek miktarı 1400 – 1700 TL arasında değişmektedir.
2014 yılında 6552 Sayılı Torba Yasa ile yapılan değişiklikler ile torba yasa öncesi haftalık 45 saat çalışma süresi ile 1.900 TL/ay olan işçi başı maliyet, şuanda haftalık çalışma süresi 37,5 saat ile 4.500 TL/ay’ ye yükselmiştir. Haftalık çalışma süresinin 45 saatten 37,5 saate düşürülmesiyle torba yasadan kaynaklanan toplam ek maliyet 3.250 TL/ay seviyelerine çıkmıştır. Bu durumda Torba yasayla gelen işçilik ek maliyetinin yarısını devletimiz karşılamış olmaktadır.
5 BİN İSTİHDAM SAĞLANACAĞI ÖNGÖRÜLMEKTE
Rödevanslı saha işletmecilerinin TTK’ya olan Rödevans borçlarının, destek ödemelerinden yılsonuna kadar mahsup edilmesiyle sevkiyatların açılmasını hususunda TTK ve Bakanlık nezdinde girişimlerimiz devam etmektedir. Sevkiyatlar açılmadıkça destekten yararlanmak mümkün olmayacaktır. Rödevans borçlarının destek ödemelerinden yılsonuna kadar mahsup edilmesiyle sevkiyatların açılması ve destekten yararlanılmaya başlanılması ile üretim ve istihdamın artamaya başlayacağını ve 2017 yılından itibaren rödevanslı sahalarda tekrar 5 bin üzerinde istihdam sağlanacağını öngörmekteyiz. Bu süreçte desteklerini esirgemeyen Başta Enerji Bakanımız olmak üzere, Milletvekillerimize, Bakan Yardımcısı, Müsteşar, Müsteşar Yardımcıları ile Kurum Yöneticilerine Odamız üyesi olan rödevanslı saha işletmeleri ve çalışanları adına teşekkür ediyoruz’’
