Çaycuma Pazarcı esnafından Gülbeyaz Usluoğlu, yaptığı açıklamada, yaklaşık 30 yıldır pazarcılık yaptığını ve mevsimi geldiğinde kireni (kızılcığı) tezgahından eksik etmediğini söyledi.
Vatandaşların kirene büyük ilgi gösterdiğini belirten Usluoğlu, "Bu meyveyi toplamak gerçekten zor. Dağlarda çalıların arasından özenle toplayarak tezgahımda satışa sunuyorum. Herkesin bildiği gibi bizim yöremizde de yetişen bir meyvedir. Bu meyveden komposto, reçel ve pekmez yapılır ve birçok şekilde tüketilir." diye konuştu.
KIZILCIĞIN YARARLARI VE ZARARLARI
Kızılcık, ortalama 1 metreye kadar uzanabilen kısa boylu ağaçlarda yetişen bir meyvedir. Kızılcık ağacının çiçekleri genelde sarı olur. Birçok şekilde tüketilen kızılcık, daha çok marmelat ve içecek olarak tüketilmektedir. Bunun dışında çok eski çağlardan itibaren tıbbi amaçlı kullanımı yanında giyim sektöründe battaniye boyamak için de kullanılmıştır.
Kızılcığın sağlık açısından birçok faydası vardır. Kızılcığın faydalarını yazının ilerleyen kısmında detaylı olarak ele alacağız. Kızılcığın sağlık açısından bu kadar faydalı olmasının en önemli sebebi içerdiği zengin miktardaki vitamin, mineral ve bileşenlerdir.
Ortalama 100 gram kızılcık 46 kcal enerji içermektedir. Aynı şekilde 100 gramlık kızılcık sadece 12.2 gram karbonhidrat içerir. A, C, E ve K vitaminleri açısından çok zengin olan kızılcık, tiamin, riboflavin, piridoksin gibi vücut sağlığı açısından hayati önem taşıyan maddeler içermektedir.
İyi derecede sodyum ve potasyum içeren kızılcığın ayrıca mineraller açısından da çok zengin sayılmaktadır. Kalsiyum, demir, bakır, manganez de kızılcığın içerdiği minerallerden sadece birkaçıdır.
Kızılcığın Sağlığa Faydaları
Kızılcığın sağlığa faydalarını detaylı olarak ele alacağımızı söylemiştik. Kızılcığın en önemli özelliğinden bir tanesi C vitaminini bol miktarda içeren diğer besinlerde olduğu gibi etkili bir antioksdian olmasıdır. Bu özelliğinden dolayı çok geniş bir yelpazede sağlığımıza katkıda bulunur. Bunun dışında bazı hastalıklara yakalanma riskini azaltır, bu hastalıklardan başlıcaları, kanser, idrar yolu enfeksiyonu başta olmak üzere diğer enfeksiyon türlerine iyi gelir.
Çok yönlü bir meyve türü olan kızılcık aynı zamanda diş sağlığından cilt sağlığına, hücrelerin yenilenmesinden, sindirim sistemi organlarının sağlığının korunmasına kadar birçok faydası vardır. Bunun yanında çok değerli C vitamini içerdiği için kış aylarında soğuk algınlıklarının neden olduğu hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılır.
İdrar Yolu Enfeksiyonuna Karşı Kızılcık: İdrar yolu enfeksiyonu genelde çok ciddiye alınmayan hastalıklardan bir tanesidir. Fakat en başta önlem alınmaması durumunda böbrekler dahil bir diğer sindirim sistemi organlarını tehdit etmeye başlar. Hatta ilerleyen seviyesinin prostat olduğunu söylemek mümkündür. Kızılcığın idrara yolu enfeksiyonlarını tedavi edici özelliğinin olduğu birçok laboratuvar çalışması sonucu ispatlanmıştır. Bunun için bir miktar kızılcık suyu kaynatılarak tüketilmesi yeterlidir.
Antitümör Olarak Kızılcık: Kızılcık, antitümör etkisi olan nadir meyvelerden bir tanesidir. Kızılcığın bu özelliği içerdiği polifenolik olarak adlandırılan bileşene atfedilir. Dünyanın birçok ülkesinde farklı kurumlar tarafından yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda bu özelliği ispatlanmış ve meme, kolon, prostata ve diğer birçok kanser tümörlerine karşı çok etkili olduğu ortaya konulmuştur. Kızılcık suyu aynı zamanda kanın pıhtılaşmasını engelleyen ve tümörleri ortadan kaldıran salisilik asit içermektedir. Bu yüzden düzenli olarak kızılcık tüketimi birçok kanser türüne yakalanma riskini azaltır.
Kardiyovasküler Sağlık İçin Kızılcık: Kızılcık, kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltır ve kardiyovasküler sağlığın korunmasına ciddi anlamda katkıda bulunur. Kızılcıkta bulunan flavonoidler, antioksidan özelliklere sahiptirler ve bu özelliklerinden dolayı ateroskleroz tehdidi azaltabilir. Ateroskleroz, kan içinde bulunan yağ, kalsiyum ve kolesterolün birikmesi ile alterlerin tıkanmasına neden olan bir hastalıktır. Bu vücudun çeşitli bölgelerine oksijenin sağlıklı bir şekilde ulaşmasını engeller ve bu durumun bir sonucu olarak da kalp krizi, felç veya ölümle sonuçlanan ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar. Fakat kızılcığın içerdiği birçok mineral ve bileşen bu sağlık sorularına yakalanma riskini azaltır.
Kızılcık Diş Çürümelerini Önler: Yeni yapılan bir araştırmaya göre, kızılcık suyu diş çürüklerini önler. Kızılcıkta bulunan ve proantosiyanidin olarak adlandırılan bileşen, dişlere yapışan zararlı bakterilerin ortadan kalkmasına yardımcı olur. Bu bileşen asit üretilmesini engellediği gibi dişlerin etrafından plaklar oluşmasına da izin vermez. Burada bahsettiğimiz kızılcık, marketlerde satılan hazır kızılcık ürünleri değildir. Tamamen doğal olan kızılcıklar, diş sağlığını korur. Fakat hazır satılan ürünlerde şeker veya glikoz içerdiğinden, doğal kızılcıktaki faydayı sağlamaz.
Kızılcık Solunum Enfeksiyonları Önler: Yapılan bilimsel çalışmalara göre, kızılcık suyu çocuklarda kulak ve solunum yolu enfeksiyonlarının sık yaşanmasına neden olan haemophilus influenzayı azaltmaya yarar. Bunun yanında solunum yollarına zarar eren bakterilerin ortadan kalkmasını sağlar.
Kızılcık Kanser Önler: Kızılcık, çeşitli kanser hücrelerinin büyümesini engelleyen proantosiyanidinleri içerir. Çalışmalar, flavonoidler bakımından zengin besinlerin kanser ve kanserden kaynaklanan ölüm riskini azaltmada önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Özellikle kızılcık suyu tüketimi kolon ve mesane kanserine kaynaklanan riskini ciddi anlamda azaltabilir. Çünkü zengin miktarda anti kanserojen bileşenler içermektedir.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre, kızılcığın içerdiği proanthocyanidins, kan damarlarında gelişen mikro-tümörleri durdurabilir. Kızılcık suyunun düzenli tüketimi tümörlerinin hızlı büyümesini engeller. Kızılcık suyunun içerdiği çok farklı kimyasallar, aynı zamanda, meme kanseri hücrelerinin çoğalmasını önler.
Kızılcık Kemik ve Dişleri Güçlendirir: Kızılcık suyu doğal bir kalsiyum kaynağı olmasına rağmen, birçok meyve suyu firmaları kızılcık suyu için ekstra kalsiyum ekler. Doğal yıllarla veya başka yollarla lınan kalsiyum osteoporoz olarak adlandırılan bir çeşit kemik hastalığına yakalanma riskini azaltır.
Kızılcığın Sağlık Açısından Diğer Faydaları: Yazının en başında kızılcığın özellikle kış aylarında soğuk algınlığının neden olduğu hastalıkları kısa sürede tedavi ettiğini yazmıştık. Bunun yanında sindirim sistemi sağlığını koruduğu için obezite ve kabızlık sorunlarına karşı da etkilidir, aynı zamanda böbrek taşı oluşmasını engelleyen bileşenler içerir.
Kızılcık suyunun düzenli olarak tüketilmesi ülsere yakalanma riskini azaltır, bağırsakları temizler ve bağırsak sağlığını korur. Bütün bunların dışında kızılcığın akciğer iltihabına karşı şifa kaynağı olduğu düşünülmektedir. Kızılcık saç ve cilt sağlığı ve bakımında da yaygın olarak kullanılır.
ızılcık Şerbetinin Faydaları
Kızılcık şerbeti, kızılcık meyvesinden elde edildiği için sağlık açısından faydaları kızılcığın faydalarına benzerlik gösterir. Kızılcık şerbeti bazı hastalıkların tedavisinde anlık sonuçlar alınmasını sağlayabilir.
Kızılcık şerbetinin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
· Cilt ve saç sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Derinin yaşlanmasını geciktirir. Saçların dökülmesine neden olan sorunları giderir.
· Kızılcık şerbeti birçok enfeksiyon hastalığının üstesinden gelme özelliğine sahiptir. Bunların en başında akciğer enfeksiyonu gelir.
· Solunum yolu enfeksiyonlarına iyi gelir, astım ve bronşit hastalıklarını hafifletir. Bronşlarda rahatlama sağlar.
· Kızılcık şerbeti üşütmeden kaynaklanan boğaz ağrıları ve iltihaplarına iyi gelir. Nezle ve grip gibi hastalıkların tedavisinde tıbbi amaçlı kullanılabilir.
· Kızılcık şerbeti mide ülserine iyi geldiği gibi genel anlamda sindirim ve boşaltım sistemi sağlığına mükemmel katkıda bulunur.
· Kabızlık sorunlarını ortadan kaldırabilen kızılcık şerbeti bu özelliği sayesinde obezite sorunlarını engeller ve zayıflamaya yardımcı olur.
· Kızılcık şerbeti genel anlamda ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur. Ağız içerisindeki bakterileri temizler.
· Böbrek sağlığını koruduğu gibi, böbrek taşlarının oluşmasına izin vermez.
· Kızılcık şerbeti kilo vermeye de yardımcı olur. Vücutta yağ yakımına destek olan bileşenler içerir.
· Bazı sağlık uzmanları kızılcık şerbetinin selülit sorunlarını giderdiğini savunmaktadır.
· Gut hastalığına iyi geldiği düşünülmektedir.
· Beyin sağlığı için faydalıdır. Strese karşı savunma sistemini güçlendiren kızılcık şerbeti aynı zamanda zihinsel faaliyetlerin sağlıklı bir şekilde devam etmesini sağlar.
Kızılcık Marmelatının Faydaları
Yazının en başında kızılcığın daha çok şerbeti yapılarak veya marmelat halinde tüketildiğini yazmıştık. Kızılcık marmelatı daha çok tatlandırmak veya renklendirmek için gıdalarda kullanılır. Doğal olması durumunda sağlık açısından bazı katkılarının olduğunu söylemek mümkün.
Kızılcık marmelatının sağlık açısından faydaları, kızılcık ve kızılcık şerbetiyle aynıdır. Fakat kızılcık ve kızılcık şerbeti kadar etkili olduğu söylenemez.
Kızılcığın Zararları
Kızılcığın sağlık açısından birçok faydasını detaylı olarak ele aldık, fakat kişinin sağlık durumuna göre kızılcığın bazı yan etkileri vardır. Bu yüzden eğer bir hastalıkla, özellikle de kalp le alaklı ise kızılcık tüketimine çok dikkat etmelisiniz.
Kızılcığın sağlığa zararları şu şekilde sıralanabilir:
· Kan pıhtılaşmasına karşı warfarin kullanan hastalar, kızılcık tüketimine dikkat etmelidirler. Kızılcık ile warfarin ilacının birlikte tiketilmesi, ciddi sorunlar ortaya çıkarabilir.
· Kan sulandırıcı ilaçlar kullanan kişilerin kızılcık tüketiminden uzak durmasını tavsiye ediyoruz.
· Yazıda kızılcık suyunun böbrek taşlarının oluşmasını engellediğini yazdık fakat böbrek taşı sorunu yaşıyorsanız kızılcık tüketiminden uzak durmalısınız. Böbrek taşı bulunan hastaların kızılcık kullanmadan önce doktorlarına danışmalarında fayda var.
ÖNERİLER
Kızılcık suyunun sağlık açısından birçok faydasını detaylı olarak inceledik. Sağlıklı kişilerin güvenle tüketebileceği bir meyve olan kızılcık, özellikle kalp ve kan inceltici ilaçlar kullananların tüketimine dikkat etmelerini öneririz.
Kaynak: http://www.faydalarizararlari.com/kizilcigin-faydalari/
