TZOB Genel Başkanı Bayraktar: “2014 yılında meyve veren zeytin ağacı sayısı yüzde 8,9, toplam zeytin üretimi yüzde 5,5, sofralık zeytin üretimi yüzde 12,3, yağlık zeytin üretimi yüzde 3,4, zeytinyağı üretimi yüzde 45,75 arttı”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2014 yılında meyve veren zeytin ağacı sayısı yüzde 8,9, toplam zeytin üretimi yüzde 5,5, sofralık zeytin üretimi yüzde 12,3, yağlık zeytin üretimi yüzde 3,4, zeytinyağı üretimi yüzde 45,75 arttığını bildirdi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, dünyada zeytin yetiştiriciliği yapılan alanın yaklaşık yüzde 98’inin Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz havzasındaki ülkelerde yapıldığını belirtti. Zeytin üretiminde öne çıkan ülkelerin sırasıyla İspanya, İtalya, Yunanistan, Türkiye, Fas, Suriye ve Tunus olduğunu ifade ederek, dünya üretiminde Avrupa Birliği ülkelerinin payının yıllar itibarıyla yüzde 65-70 arasında değiştiğini vurguladı.
Dünya zeytin üretiminde öne çıkan ülkelerin aynı zamanda önemli zeytinyağı üreticisi ülkeler olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Son beş sezon ortalamasına göre dünya zeytinyağı üretimi yaklaşık 3 milyon tondur. Bugün ülkemizde Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde zeytin yetiştirilmekle birlikte üretimin önemli bir bölümü Ege Bölgesi’nde yapılmaktadır. İzmir, Aydın, Muğla, Manisa, Balıkesir, Hatay, Mersin, Çanakkale, Bursa üretimde önde gelen illerimizdir. Bursa ilimizde üretilen zeytinin tamamı sofralıktır. Mersin ve Manisa illerimizde de sofralık zeytin üretimi ağırlıktadır. Aydın, İzmir, Muğla, Balıkesir, Çanakkale ve Hatay illerimizde gerçekleştirilen zeytin üretiminin yüzde 75’inden fazlası yağlıktır.
-“İhracatta önemli artış bekliyoruz”-
Yağlık ve sofralık olarak yararlanılan zeytin, hem yüksek besin değerine sahip sağlıklı bir gıda olması hem de iç ve dış ticaretimiz açısından büyük önem taşımaktadır. Zeytin ve zeytinyağı ihracatımızdan, 2012 yılı rekor üretiminin değerlendirildiği 2013 yılında 436, 2014 yılında 226,5 milyon dolar gelir elde edilmiştir. 2014 ürününün değerlendirileceği 2015 yılı zeytin ve zeytinyağı ihracatında da önemli bir artış bekliyoruz. Hem üretim artışı hem dış piyasalardaki ürün azlığı bunu sağlayacaktır. Dünyanın en büyük zeytinyağı üreticileri İspanya ve İtalya’da rekoltede düşüş oldu. 2014/2015 sezonunda İspanya’da zeytinin çiçeklenme döneminde meydana gelen aşırı sıcaklıklar ve hastalık, İtalya’da ise zeytin sineği ve yaz döneminde meydana gelen aşırı yağışlar nedeniyle üretiminin düşük olması, üretimin arttığı Türkiye için avantaj yaratıyor.”
-“Meyve veren zeytin ağacı sayısı artıyor”-
1995 yılında 81,4 milyon olan meyve veren zeytin ağacı sayısının 2000 yılında 89,2 milyona, 2005 yılında 96,6 milyona, 2007 yılında 100 milyonu aşarak 104,2 milyona çıktığını bildiren Bayraktar, meyve veren ağaç sayısının 2010 yılında 111,4 milyona, 2012 yılında 120,8 milyona, 2013 yılında 129 milyon 161 bine, 2014 yılında yüzde 8,9 artışla 140 milyon 712 bine çıktığını vurguladı. Bayraktar, 2008 yılında 45,5 milyon olan meyve vermeyen zeytin ağacı sayısının, 2014 yılında 28,3 milyona indiğine dikkati çekti.
Bayraktar, şunları kaydetti:
“2000 yılında 1,8 milyon ton olan zeytin üretimi, 2007 yılında 1 milyon 75 bin tona kadar geriledi. 2012 yılında 1 milyon 820 bin tonla rekor seviyeye ulaşan toplam zeytin üretimi, 2013 yılında 1 milyon 676 bin ton, 2014 yılında yüzde 5,5 artışla 1 milyon 768 bin ton oldu. 2012 yılında 480 bin ton olan sofralık zeytin üretimi 2013 yılında 390 bin tona indikten sonra 2014 yılında yüzde 12,3 artışla 438 bin tona yükseldi. 2012 yılında 1 milyon 340 bin ton olan yağlık zeytin üretimi, 2013 yılında 1 milyon 286 bin tona düştükten sonra 2014 yılında yüzde 3,4 artışla 1 milyon 330 bin tona çıktı. Yine 2012/2013 üretim sezonunda 201 bin tonla rekor seviyeye ulaşan zeytinyağı üretimi, 2013/2014 sezonunda 130 bin tona kadar geriledi. Zeytinyağı üretimi 2014 yılında yüzde 45,75 artışla 189 bin 481 tona yükseldi.”
-“İç tüketim hala yetersiz”-
Zeytinde var yılı ve yok yılı arasındaki makasın kapanma düzeyine geldiğini, üretimin giderek arttığını belirten Bayraktar, “zeytinyağı tüketimimiz geçmiş yıllara nazaran artış göstermiş ve kişi başına 2 kilograma çıkmışsa da zeytinyağı üreticisi ülkeler arasında en az zeytinyağı tüketimi yine Türkiye’dedir. Nitekim kişi başına yıllık zeytinyağı tüketimi Yunanistan’da 24 litre, İtalya ve İspanya’da 14 litre, Tunus, Portekiz, Lübnan, Suriye’de ise 8 litre civarındadır. Görüldüğü üzere iç tüketim hala yetersizdir” dedi.
-“Dünya ikinciliği hedefi için kalıcı tedbirler alınmalı”-
Üretimde dünya ikinciliği hedefleri doğrultusunda, kalıcı tedbirlerin alınmasının sektörde istikrar açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Bu üretim dalından gereği gibi istifade edilebilmesi ve sektörün daha da ileriye gitmesi bakımından; fark ödemesi desteğine devam edilmeli, sofralık zeytine de prim verilmeli, tanıtım faaliyetleriyle iç tüketim artırılmalı, İhracatta yeni pazarlar bulunmalı, tanıtım ve pazarlama stratejilerinin geliştirilmesiyle hedef pazarlar değerlendirilmelidir. Sadece üretim artışına değil, pazarlama olanaklarına da odaklanılmalı, stok müessesesi oluşturulmalı, hangi amaçla olursa olsun zeytinliklerin tahrip edilmesi önlenmeli, zeytinlikler korunmalıdır.”
