Eğitim-İş Kdz. Ereğli Şubesi'nin davetlisi olarak Kdz. Ereğli'ye gelip konferans verip 'Milletin Efendileri' kitabını da imzalayan Erol Sarıal, milletvekillerinin maaşları ile de halktan koptuğunu örnekleriyle anlattı.
Daha önce 'Büyük Planın İç Aktörleri/Küresel Sürtükler', CHP ne yapmalı? Ve Yeni Bir yılın Savaşı isimli kitaplarını yazan ve ülkenin birçok yerinde katıldığı konferanslarda toplumsal uyanışa katkı sunan Erol Sarıal, son kitabı 'Milletin Efendileri'nde Meclis ile Halk arasındaki kopuşu irdeliyor.
Osmanlı'dan bugüne vekil imtiyazlarını belgeleriyle değerlendiren Erol Sarıal, Eğitim-İş Sendikası Kdz. Ereğli Şubesi'nin Atatürk Kültür Merkezi Nikah Salonunda düzenlediği konferansta konuştu.
İnönü ve Menderes döneminde milletvekili maaşlarının çok düşük olduğunu ve 70 li yıllara gelindiğinde düşük maaş anlayışının değişerek hızla halktan koptuğunu ifade eden Erol Sarıal sözlerine şöyle devam etti:
DÜĞÜNLERE GİDİYOR DİYE
'Anayasaya öyle konulmuş o zaman başbakan müsteşarın çıplak ödentisi artı onun yarısı kadar da yoktu. Yani milletvekilleri masraf ediyor çay kahve ısmarlıyor düğünlere gidiyor diye diye bu ülkede ilk anayasa kurulması sırasında en yüksek maaşın verilmesini anayasayı güvence altına almışlar. Bugün baktığımızda milletvekillerinin maşında esas olan en yüksek olan devlet memuru başbakanlık müsteşarının maaşını 12 bin dersek milletvekilinin maaşı 18 bin Türk Lirası olması gerekiyor. Ama aslında öyle değil ödentiye konulan bu ücreti milletvekilleri şöyle çevirmişler Başbakanlık müsteşarlığının aldığı herşey tamı karar onun yarısının tamı karar. Yani yakacak yardımı kira yardımı o dönemde lojmanda oturduğu yerde kira vermedikleri yakıt ödemedikleri halde Başbakanlık Müsteşarına verilen o paraya katmışlar.
KAHVECİ KARŞI ÇIKTI
1984 sonrası rahmetli Turgut Özal döneminde öyle bir girişimde bulunuyor ki Özal'ın Bakanı olan Adnan Kahveci tersliyor çıkıyor. Ülkede o günkü askeri ücret 10 lira ise bizim milletvekili maaşımızın 12 lira olması çok olumsuz bir şey diyor. Ve bu yasayı onaylamayıp iptal ettiriyor Adnan Kahveci. Ama öyle bir oyun oynanıyor ki 1984 yılında başbakana sözleşmeli müsteşar atıyorlar. Anayasada devlet memurları 607 olduğu halde fazladan alalım diye milletvekilleri hükümetle anlaşıyorlar Başbakana sözleşmeli müsteşar atıyorlar ve 2010 yılına kadar bu böyle devam ediyor.
YASA DIŞI PARA ALIYORLAR
2010 yılında Sayıştay yerleşim gelirlerini tespit ediyor bugünkü Meclis Başkanı Cemil Çiçek'e mektup yazıyor rapor düzenliyor siz diyor ulusun cebinden ayda bu dümenle 3 bin lira para alıyorsunuz diyor. Sayıştay biliyorsunuz yüksek yargı organı ve hükümetinde meclisinde milletvekilinde bu kararı kesin olan rapora uymaları gerekirken Meclis Başkanı Sayıştay'a ateş püskürtüyor. Sizin o söylediğiniz milletvekilleri maaşını memurlara endekslemek 12 Eylül askeri darbesinin bir zihniyetidir diyor. Yani Anayasaya aykırı maaş aldığını kabul ediyor ve bunu ret ediyorlar. 12 Eylül askeri darbesine dayanıyormuş bu zihniyet ama biz demokratikleşme sürecinde olduğumuz için yasa dışı da olsa 12 Eylül askeri darbesi zihniyetinde. Halbuki tarihe baktığımızda 1961 Anayasasında da öyle düzenlenmiş. Dolayısıyla meclisteki milletvekillerimiz parlamentoda kendileri yasa yapma yasa yürütme ve denetmekle görevli milletvekillerimiz bu ulusun kaynaklarını genellikle devlet için kullanmakla görevli milletvekillerimiz yaklaşık 4 bin lira yasadışı para almaya devam ediyorlar.
ANAYASA EŞİTTİR DİYOR AMA
Peki, iş bununla bitiyor mu bitmiyor arkadaşlar. Milletvekilleri 2 yılda emeklilik hakkı düzenlemesi yapıyorlar. 90'lı yıllarda. Yani milletvekili şimdi ben kamuda çalıştım maden mühendisliği yaptım hem emekli maşımı verseydi hem de mühendislik maaşımı verseydi ben emekli olmam. Şimdi anayasasının 10 uncu maddesi diyor ki bütün yurttaşlar mevkisine bakılmaksızın cinsiyetine bakılmaksızın eşittir diyor. Bu eşitlik bozuluyorsa diyor o zaman imtiyazlı bir sınıf doğar diyor. Bu iki yılda emeklilik siyasetçilerin kendilerine kendi çıkarları için sağladıkları bir hak olarak gündeme geldi ve bu 18 bin lira 4 bin lira yasadışı alınan gelir dışında o zamanın ücretiyle 4 bin civarında milletvekillerinin maaş verildi ama 2011 Aralık ayında 2012'ye girerken öyle bir oyun oynadılar ki kendi emeklilik maaşlarının cumhurbaşkanı yaşlılık maaşının yüzde 42'sine endekslediler. 4 bin Türk lirası emekli maaşından 2 yılda emekli olarak 8.500 Türk Lirası. O zamanın hesabıyla yaptığımızda bugün milletvekillerimizin maaşının 26 500 Türk Lirası olduğunu görüyoruz.'
ÜLKELER GÖRE MİLLETVEKİLİ MAAŞ ÖRNEKLERİ
Norveç:
Kişi başı milli geliri: 98.000 $
Milletvekili maaşı: 7.500 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: 65'ten sonra
Maaşın milli gelire oranı: % 7.6
İsveç:
Kişi başı milli geliri: 65.000 $
Milletvekili maaşı: 4.200 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 6.4
Danimarka:
Kişi başı milli geliri: 64.000 $
Milletvekili maaşı: 5.000 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 7.8
Finlandiya:
Kişi başı milli geliri: 52.000 $
Milletvekili maaşı: 4.000 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Memur gibi
Maaşın milli gelire oranı: % 7.6
Hollanda:
Kişi başı milli geliri: 52.000 $
Milletvekili maaşı: 5.660 $
Yan ödeme: 150 $
Emeklilik: Memur gibi
Maaşın milli gelire oranı: % 10.8
Avusturya:
Kişi başı milli geliri: 50.500 $
Milletvekili maaşı: 8.100 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 16
Belçika:
Kişi başı milli geliri: 47.000 $
Milletvekili maaşı: 5.047 $
Yan ödeme: 1.423 $
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 10.6
İngiltere:
Kişi başı milli geliri: 46.500 $
Milletvekili maaşı: 6.200 $
Yan ödeme: Londra kenti 9 gidiş- geliş bileti
Emeklilik: Memur gibi
Maaşın milli gelire oranı: % 13.3
Fransa:
Kişi başı milli geliri: 46.000 $
Milletvekili maaşı: 4.648 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: 55 yaş sonrası
Maaşın milli gelire oranı: % 10
İtalya:
Kişi başı milli geliri: 40.000 $
Milletvekili maaşı: 9.150 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Memur gibi
Maaşın milli gelire oranı: % 22.8
İspanya:
Kişi başı milli geliri: 37.000 $
Milletvekili maaşı: 2.312 $
Yan ödeme: 1.500
Emeklilik: Memur gibi
Maaşın milli gelire oranı: % 10
Çek Cumhuriyeti:
Kişi başı milli geliri: 21.000 $
Milletvekili maaşı: 1.900 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 9
Litvanya:
Kişi başı milli geliri: 15.000 $
Milletvekili maaşı: 820 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 5.4
Polonya:
Kişi başı milli geliri: 14.000 $
Milletvekili maaşı: 1.893 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 13.5
Ermenistan:
Kişi başı milli geliri: 4.000 $
Milletvekili maaşı: 200 $
Yan ödeme: Yok
Emeklilik: Yok
Maaşın milli gelire oranı: % 5
Türkiye:
Kişi başı milli geliri: 10.000 $
Milletvekili maaşı: 11.000 $
Yan ödeme ile birlikte
Emeklilik: Yaş sınırı yok
Vekilken emekli geliri: 5.000 $
Toplam Maaşın milli gelire oranı: %220
Sosyal haklar: 2 yılda emeklilik hakkı
Emekli olunca ömür boyu ayda vekil maaşının yarısı. Bugün için 8.000 TL üzerinde maaş var.
Vekil maaşlarının emekli maaşıyla birlikte 26 bin TL'ye kadar artırıldığını anımsatalım.
