Belediye sınırları içerinde ve köylerdeki, yapı stoku olarak tarif edilen, halihazırda içinde oturulan yaşanılan evler, iş yerleri, bunların adedi, zemin ve temel koşulları ile ilgili bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı tarafımızca bilinmemektedir
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Zonguldak Eski İl Temsilcisi Jeoloji Mühendisi Şaban Koç’a başvurarak bilgileri paylaşmasını istedik. Koç birkaç günlük çalışmasının ardından genel ve yerel düzeydeki riskleri ve yapılması gerekenler üzerine şu değerlendirmeyi yaptı:
Yine deprem ve yine toplumsal bir korkuya kapıldık. İstanbul, Kütahya, Karadeniz derken şimdi de Elazığ’da deprem haberleri geldi. Peki bölgemizde durum nedir? Risk taşıyan bölgeler neresi? Neler yapılmalı?
AFAD Başkanlığı kayıtlarına göre 23.04.2025 tarihinde saat 12:13’te meydana gelen 3.9 büyüklüğündeki öncü depremden sonra, saat 12.49’da 6.2 büyüklüğünde Silivri’ye 23 km uzaklıkta Marmara Denizi içinde, Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun Kuzey kolu üzerinde Kumburgaz segmentinde 7 km derinliğinde bir deprem meydana gelmiştir. Bu deprem, başta İstanbul olmak üzere Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Bursa, Yalova, Kocaeli, Balıkesir, Çanakkale illerimizde hissedilmiş, bazı yaralanma olayları dışında herhangi bir can kaybının yaşanmaması en büyük teselli olmuştur.
İstanbul ve yakın çevresinde depremden etkilenen ve bölgede yaşayan vatandaşlarımıza çok geçmiş olsun. Ayrıca depremin etkisiyle, cam ve balkonlardan atlamak suretiyle yaralanan vatandaşlarımıza da çok geçmiş olsun diyorum. Bu durum bile depremle yaşamayı öğrenemediğimizin bir göstergesidir. Depremlerin yada genel tabirle söyleyecek olursak Afetlerin; Öncesinde, Sırasında ve Sonrasında neler yapılacağı veya yapılmayacağı yazılı ve görsel her platformlarda anlatılmasına rağmen, çoğu vatandaşlarımızdaki panik havasının hala önüne geçilemediği bu depremde de kendini göstermiştir.
Yine Afad verilerine göre en son dün akşam (26.04.2025 tarihinde saat 20:45 de) yine Marmara denizi içerisinde Tekirdağ Marmara Ereğlisi açıklarına 3,4 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir.
Şekil 1: Depremin Odak Noktası ile Artçı Depremleri Gösterir Harita ( AFAD Web portalı)
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi’nin sadece Nisan 2025 ayı Deprem İzleme haritasına bakıldığında, Ülkemizin birçok bölgesinde ve özellikle, Marmara Ege ve Karadeniz’de irili-ufaklı yüzlerce depremin olduğu görülmektedir.
Şekil 2: Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi’nin Nisan 2025 ayı Deprem İzleme Haritası (Karadeniz, Marmara ve Ege Bölgesinin olduğu kesim)
23 Nisan’da söz konusu 6,2 büyüklüğündeki deprem ve depremden sonra yaşanan gelişmeler; Odamızın Deprem Danışma Kurulunda görevli uzman hocalarımız tarafından gerekli açıklamalar basın ve yayın yolu ile kamuoyu ile paylaşılmıştır. Saat 12.49’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremin ana şokunu izleyen artçı depremler saat 16:00 itibarı ile 5.9 - 2.8 arasında gelişmiş olup, ana şok’un sağ yanal doğrultu atımlı fay’a ait olduğunu tespit edilmiştir.
1999 yılında meydana gelen Kocaeli, Düzce depremlerinin ardından 25 yılı aşkın süredir, gerek bilim insanları, gerekse de ilgili meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşları tarafından, Marmara Denizi içinden geçmekte olan Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun Çınarcık-Tekirdağ arasında yer alan bölümünün deprem tekrarlanma periyodunu doldurduğu ve her an deprem üretme potansiyeline sahip olduğu ifade edilerek gerekli her türlü yasal, idari, teknik ve yönetsel tedbirin alınması yönündeki çağrılar maalesef arzu edilen karşılığa ulaşmamış ve bugün olduğu gibi büyük bir kaos ve toplumsal korku ve paniğin yaşanmasına neden olmuştur.
Yerel bazda baktığımızda, Ereğli Belediyesi İtfaiye Müdürlüğünün “Temel Deprem Bilgisi” adı altında kitapçık hazırladığı ve kitapçıkta 31 mahallenin Acil Durum Toplanma Alanlarının belirlendiği görülmüştür. Ancak Belediye sınırları içerinde ve köylerdeki, yapı stoku olarak tarif edilen, halihazırda içinde oturulan yaşanılan evler, iş yerleri, bunların adedi, zemin ve temel koşulları ile ilgili bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı tarafımızca bilinmemektedir. Bu da belediye üniversite ve ilgili meslek odalarının da içinde bulunduğu bir komisyon marifetiyle ortaya çıkartılabilir. Burada bütün amaç; afet öncesi dönemde deprem dirençli yapılar inşa edilebilmesi yanında, mevcut yapı stokundaki depreme dayanıksız yapıları tespit ederek depreme dirençli hale getirilmesi olacaktır.
Afad 2018 Yılı Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na bakıldığında Alaplı, Gülüç ve Ereğli’nin Düzce’ye yakın köyleri (Gümeli, Aydınyayla, Başören, Ormanlı), Zonguldak Merkezi ve Ereğli Merkezine göre daha riskli yerledir. Tabi ki bu veriler tek başına yeterli değildir. Burada jeolojik zemin yapısı ve binaların inşaat aşaması da oldukça önem arz etmektedir. Sonuç itibarıyla Ülkemizin büyük bir bölümü deprem kuşağında olup bizler depremlerle yaşamayı öğrenmeli-öğretmeliyiz. Buda başta merkezi yönetimin ve yerel yönetimlerin sorumluğu ve görevidir. Sonuçta deprem bir doğa olayıdır. Onu afete dönüştüren insanoğlunun kendisidir.
Şekil 3 : AFAD 2018 Türkiye Deprem Tehlike ve Diri Faylar Haritası
Bu vesile ile deprem bölgesinde yaşayan tüm vatandaşlarımızı duyarlı olmaya ve ilgili kurumlar tarafından yapılan bilgilendirmeler çerçevesinde hareket etmeye davet ediyorum. Hasar gören yapılarının bulunması durumunda bu yapıları kullanmamaları ve ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerektiğini ifade etmek istiyorum.
