Bakmak ile görmek farklı elbette. Aynen duymak ile dinlemek gibi. Kimi olayları göremeyip dinlemediğimi daha sonraki süreçlerde fark edebildiğimde, inanın içim “cız” ediyor.
İşte bunlardan biri; Galileo bilimsel olarak daha kanıtlamadan dünyanın kendi ve güneşi ekseni etrafında döndüğünü Platon’un Üniversitesi’nde ortaya atan Herakliedes’tir.
Bir çok kez duyduğum, özel röportajlarda (Heykeltraş Yaman Civan) anlatılan Herakliedes’i nasıl da kulak üstü dinleyip de anlamamışım?
Of !..
Of ki; ne of!..
Ha denebilir ki “Fark etseydin ne değişirdi” diye.
Bu soruya yanıt vermem o kadar çok zor ki.
Tek sözcükle “Bilemem” diyebilirim.
Kurtuluş Savaşımızın tek deniz şehidi Kdz. Ereğli’de. Alemdar’ın Fransızlar tarafından işgalinde Serdümen Recep Kahya şehit oluyor. 9 Şubat 1921’de (Gerçek tarihih 27 Ocak olduğu belirlendi) meydana gelen olaydan bir gün sonra şehidimize büyük bir tören düzenleniyor. Ereğli ayakta. Herkes yollara dökülüp son şehidimizi hastaneden İskele Camisine kadar omuzlarda getiriyor. İkindi namazının ardından Recep Kahya gömülüyor ama tarih sayfalarında nereye gömüldüğü ile ilgili tek satır yok.
Bileni buladık/bulamadılar.
Bu Ereğli’nin ayıbı ve utancı da olmalıdır.
Bir ayıplı utançta; belediyenin mezarlık kayıtlarının hiç tutulmamış olmasının da sebebi var.
Ta ki, 2013 den itibaren kayıt altına alınmış şehir mezarlığına gömülenler.
Çok kişi bu konuda çalışmalar yapmış ama, ben; şehidimizin mezarının nerede olduğunu araştırmayı yıllar sonra Recep Çetin’in getirdiği Orhan Gazi kitabını okurken düşünebildim. Ve kentimizin tarihi konusunda bir çok araştırma yapan Can Canver’in de görüşünü almak istediğimde “Birkaç gün bekle fotoğrafları yeniden inceleyeyim” dedi. Can bey, daha önce bir çok kez gördüğü fotoğraflara bu kez ‘fotoğraf okuma sanatı’ ile bakınca buldu Recep Kahya’nın mezarını.
Can Canver açıkladı Recep Kahya’nın mezar yerini.
Neresi mi?
Murat Taksi'nin bulunduğu yer!
Kdz. Ereğli Tarih Doğa ve Kültürünü Yaşatma Derneği’nde iki dönem başkanlık yapan Can Canver gibi Ereğlililer de olmasa yandık.
İyi ki varlar.
Recep Kahya’nın mezarını bulma konusundaki toplumsal ihmalimiz gibidir Herakliedes'te.
Unutmuşuz Herakliedes’i.
Unutulmamalı, unutturmamalı.
Sokrates’in öğrencisi Platon’un kurduğu Akademia Üniversitesi’nde okumuş, öğretim üyesi olduktan sonra Platon’dan sonraki ilk Rektörtür Herakliedes.
Matematik merakı Astroloji ile bütünleşerek felsefe dünyasında yaşamını harcayan Herakliedes’i çok duyanlardan biriyim.
Ama sadece duydum.
O sözleri dinlemiş olsa idim şimdiye kadar Herakliedes’in tanıtımını kendime görev bilirdim.
Yapmadım.
Suçluyum.
Bu suçluluğun özrü de yok!..
Kutsal Kıvrak’ı yaz başında Bozhane’deki bir cenazede görmüştüm. Ereğli Sevdalılarından Kutsal Abi’nin araştırma konusundaki meraklarını bildiğimden “ne var ne yok” diye yeni bir haberlik konu olup olmadığını sordum. Kutsal Abi “Ya Eyüp üzülüyorum. Ereğli’de efsane Herkül ile tanıtıyorlar. Tanıtsınlar gerçekten güzel. Ancak Ereğli’de gerçekten tanıtılması gereken şahsiyet Herakliedes’tir. Herakliedes efsane olmayıp gerçektir. Ben bu konuda araştırma yapıyorum” dediğince “Abi ben hazırım hemen yayımlarız” yanıt vermiştim.
Kutsal Abi Bodrum’da yaşıyor ve kış aylarında Ereğli’ye geliyor. Kutsal Abiyi aylarca bekledim Ereğli’ye dönsün diye. Nihayetinde geldi ve araştırmasını kitap haline getirdiğini söyledi. Sağ olsun güvendi bana da, el yazmalı tüm çalışmalarını teslim etti.
Sayın Kıvrak’ın çalışmasını okuduğumda utandım kendimden.
Biz Ereğli’yi hiç mi hiç bilmiyoruz.
Herakliedes sadece bir kişi bu konuda.
Ya diğerleri ?
Bir tanesini söyleyeyim sadece: Dünyanın ilk kütüphanesini kuran da (önceki yıllarda Ereğli Kütüphanesinin kapısında bu yazı vardı) Ereğlili Klarchos’tur.
Son yıllarda Belediyelerin “yerel yönetim” olduğuna vurgu yaparak, her yıl 18 Haziran’da Kurtuluş Gününü kutladığımız Ereğlimizde bir tek yöresel halk oyunu olmadığından dolayı , bu anlamlı günde başka yörelerin halk oyununun sahnelenmesi ne kadar tuhaf değil mi?
Halk oyunları yok ise Ereğli’nin, en başta belediye ile milli eğitim müdürlüğü suçludur, ayıp etmiştir ve konuyla ilgili hiçbir çalışma yapmama alışkanlıklarını da sürdürmektedirler.
Ereğli tarihini her yönüyle kılı kırk yararak araştırmalı.
Tarihçiler ve arkeologlar aracılığı ile bu zengin tarih gün ışığına çıkarılmalıdır.
O tarihte Ereğli’nin geleceği var.
Sosyo-ekonomik gelişmesi var.
Umudu var…
Not: 8 Aralık 2014 tarihinde “Galileo’dan önce Ereğlili Buldu” başlıklı manşet haberimle birlikte aynı gün yayımlanan yazım.
