ÇORUM (AA) - KEMAL CEYLAN - Hititlerin başkenti Hattuşa'ya ev sahipliği yapan Çorum'da arkeolojik kazılarda bulunan yaklaşık 3 bin 500 yıllık tabletlerde bahsedilen "Hitit ekmeği", bir kadın kooperatifince geleneksel yöntemlerle organik olarak yeniden üretildi.
Yaklaşık 1,5 yıl önce ailesiyle Çorum kent merkezinden Elvançelebi köyüne taşınan ziraat mühendisi Tuba Topkara, köyde çeşitli hamur işleri ürünler yapan Valide Sultanlar Sofrası Kadın Girişimi ve İşletme Kooperatifi ile tanıştı.
15 kişiden oluşan kooperatifte üretime katılan Topkara, yeni bir ürün ararken tesadüfen tanıştığı gastronomi öğretmeni Ülkü Menşure Solak'tan "Hitit ekmeği"nin tarifini öğrendi.
Solak'ın yazarlarından olduğu, 2007'de yayımlanan "Deneysel Bir Arkeoloji Çalışması Olarak Hitit Mutfağı" kitabını inceleyen Topkara, kooperatif bünyesinde Solak'ın danışmanlığında "Hitit ekmeği" üretmeye karar verdi.
Bu sırada kooperatif başkanlığını da üstlenen Topkara, köyden birkaç çiftçi ile ata tohumu buğday ekmesi için anlaştı. Köyde kullanılmayan bir taş fırını da kooperatif olarak devralıp tadilatını yaptıran Topkara, taş fırını "Hitit ekmeği" üretmek için hazır hale getirtti.
Tohum ekilmesinden hasadına kadar buğday üretim sürecini titizlikle yürüten Topkara, geleneksel yöntemle çalışan bir taş değirmeninde buğdayı öğüterek organik un elde etti.
Organik un, ekşi maya, kaya tuzu ve kaynak suyu kullanılarak kooperatifteki diğer kadınların maharetli ellerinde eski ahşap teknede yoğrulan hamur, "Hitit ekmeği" için özel olarak dizayn edilen taş fırında odun ateşinde pişirildi.
Hititlerden kalma 3 bin 500 yıllık tabletlerdeki tariflere uygun olarak hazırlanan "Hitit ekmeği", ilk etapta Çorum Belediyesi aracılığıyla beğeniye sunuldu.
Çorum Belediye Başkanı Halil İbrahim Aşgın'ın talimatıyla belediye bünyesindeki sosyal tesislerde kullanılan ekmek, tost yapılarak vatandaşların beğenisine sunuluyor.
- Ekmeğin yapımında geleneksel yöntemler kullanılıyor
Topkara, AA muhabirine, "Hitit ekmeği"nin özel bir tarifinin olduğunu, kadın eliyle yapılmasının ekmeğe ayrı bir lezzet kattığını söyledi.
Köyde üretilen ata tohumu buğdayın taş değirmende un haline getirildiğini anlatan Topkara, "Özel kaya tuzu ve yerel pınar suyumuzu geleneksel yöntemlerle kullanarak unu hamura dönüştürüyoruz. Kooperatifimize üye hanımlar tarafından meşe odunu ateşinde pişirilen ekmekler, paketlenerek tüketiciye gönderiliyor." dedi.
"Hitit ekmeği"ni dünyaya tanıtmak istediklerini dile getiren Topkara, "3 bin 500 yıl öncesinde üretilen Hitit ekmeğini yalnızca Çorum'a değil, dünyaya mal etmek istiyoruz. Bu uygarlık Çorum'da yaşamış bir uygarlık. Bunların bize miras bıraktığı bir ekmek var. Kendi AR-GE çalışmalarımızı yaparak üretime başladık." diye konuştu.
- "En önemli özelliği bütün yönleriyle organik olması"
Ülkü Menşure Solak ise kitapta Hititlerin tabletlerinde, özellikle dini metinlerinde yaptıkları belirlenen tarifler üzerinde deneysel bir arkeoloji çalışması yürüttüklerini anlattı.
"Hitit ekmeği"nin mümkün olduğunca eski usulle, taş değirmen, taş fırın kullanılarak yapılması gerektiğinin altını çizen Solak, "Ekmeğin en önemli özelliği bütün yönleriyle organik olması. Asla GDO'lu gıda bu ekmekte bulunmuyor. Hititlerle aynı teknikle yeniden Türkiye ve dünya mutfağına bu tarifi kazandırmaya çalışıyoruz. Çok da güzel sonuçlar aldık." ifadesini kullandı.
"Hitit ekmeği"nin 3 bin 500 yıllık geçmişi bulunduğuna dikkati çeken Solak, şunları kaydetti:
"Hititler bütün bu tarifleri dini ritüel metinlerine not etmiş. Nelerin kullanıldığını biliyoruz. Buğdayı nasıl öğüttüklerini, hangi buğdayı kullandıklarını biliyoruz. İpuçlarını birleştirdiğimizde bir sonuca varıyoruz. Organik buğday eksiğini tamamlayarak 3 bin 500 yıllık tarifi yeniden canlandırmış olduk."
