Kurul, okuru ilgilendirmeyen kendi özel sorununu gündeme getiren; muhatap aldığı kişiye yönelik tehdit ve hakaret içeren ifadelerle kaleme aldığı yazıları kendi kontrolündeki internet sitesinde yayınlayan şikâyet edilenin, gazetecilik mesleğini özel amaç ve kişisel çıkarları için kullandığı görüşünde ittifak etmiştir.
*
Basın Konseyi’nin Yüksel Kurulu; gazetecilik etiğini çiğneyenlerle ilgili şikayetleri değerlendirmeye devam ediyor. Meslek saygınlığına da gölge düşüren kötü örneklerden birinde daha, Yüksek Kurul’dan “kınama” kararı çıktı.
Konunun ayrıntıları şöyle:
ŞİKÂYET EDEN : Hüseyin EKİZ Küçükdağlı Mah. Dua Meydanı, İstiklal Caddesi No:79 KARACASU/AYDIN
ŞİKAYET EDİLENLER : 1- Ali Rıza ÖZİŞ (Öznaz Haber Aydın Temsilcisi) Hükümet Bulvarı No: 21/A EFELER/ AYDIN
2- Sayın Nesime ÖZİŞ (Öznaz Haber Yazı İşleri Md.) Hükümet Bulvarı No: 21/A EFELER/ AYDIN
ŞİKÂYET KONUSU :
ÖZNAZ Haber internet sitesinde 20.07.2022 tarihinde yayınlanan “Kamuoyunun dikkatine,… Karacasu’da neler oluyor”, 21.07.2022 tarihinde yayınlanan “Karacasu’da birkaç kafadar kazdıkları kuyuya kendileri düştü”, 23.07.2022 tarihinde yayınlanan “Devlet nerede diye sordular” başlıklı haberlerde, Basın Meslek İlkelerinin ihlal edildiği iddiasıyla şikâyette bulunmuştur.
Şikâyetçi Hüseyin Ekiz tarafından 21.07.2022 tarihinde yapılan başvuruda, Öznaz Haber internet sitesinde yer alan yazılarda kendisine hakaret edildiğini, hedef göstermek kastıyla kişisel bilgilerinin yayınlandığını savunmuştur. Şikâyetçi başvurusunda şu ifadelere yer vermiştir:
“Aydın, Nazilli ve Karacasu bölgesinde faaliyet gösteren haber sitesinde, sosyal medya hesaplarımdan yaptığım paylaşımlar ve ortaya çıkardığım bazı gerçekler nedeniyle, ajansın bizzat sahibi ve Aydın Temsilcisi Muhammed Ali Rıza Öziş adlı şahıs tarafından sık sık tacize uğramakta, kişilik haklarım rencide edilmektedir.
Kişisel bilgilerim yasa dışı olarak ifşa edilmekte, hakarete uğramaktayım. Malum şahsın sırf kişisel hırsları nedeniyle aynı haber sitesinde açık kimliğimle hedef gösterilmekteyim. Ekte gönderdiğim adı geçen şahıs tarafından yayınlanan haberler nedeniyle, söz konusu kişi ve haberleri yapan haber sitesi hakkında Basın Meslek İlklerinin 2, 3, 4, 5, 6, 7 ,9, 10 ve 13′ üncü maddelerini ihlâl gereken kararın alınmasını Konseyinizden saygıyla arz ederim.”
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvurusu, Öznaz Haber Aydın Temsilcisi Muhammed Ali Rıza Öziş ile Yazı
İşleri Müdürü Nesime Öziş’e, 05.08.2022 tarihinde internet sitesinin künyedeki adrese
PTT aracılığı ile gönderilmiş, evrak teslim edilmeyip geri gelmiştir Şikâyet edilenlere
ilgili evrak e-mail ile ulaştırılmış ve alındığı teyit edilmiştir.
Şikâyet edilen Muhammed Ali Rıza Öziş, Basın Konseyi’ni, 11.08.2022 tarihine arayıp Genel Sekreterlik ilgi görüşmüş ve hakkındaki iddiaların asılsız olduğunu söylemiştir. Ayrıca iddialara karşı yazılı yanıt göndereceğini söylemiş Basın Konseyi’nin posta adresi ve e-mail adresi verilmiştir. Şikâyet edilen süresi içinde herhangi bir yanıt göndermemiştir.
GENEL SEKRETER GÖRÜŞÜ
Aydın’da yerel Öznaz Haber internet sitesinde 20.07.2022 tarihinde “Kamuoyunun dikkatine… Karacasu’da neler oluyor”; 21.07.2022 tarihinde “Karacasu’da birkaç kafadar kazdıkları kuyuya kendileri düştü”; 23.07.2022 tarihinde “Devlet nerede diye sordular” başlıklarıyla yayınlanan şikâyet konusu yazılar, haber ya da köşe yazısı formatı dışında kaleme alınmıştır. Şikâyetçi ve şikâyet edilenin sosyal medyada birbirlerini hedef alan paylaşımların yansıması olan yazılar, tarafların arasında geçen olay bilinmeden anlaşılamayacak kadar karmaşıktır. Nazilli ve Karacasu ilçelerinde gazetecilik faaliyeti yürüten şikâyet edilen Muhammed Ali Rıza Öziş ile kendi ifadesiyle ‘muhalif kimliği’ ile tanınan Hüseyin Ekiz, sosyal medyada yaptıkları paylaşımlarla karşı karşıya gelmiştir. Şikâyet edilen, gazetecilik yapmanın yanı sıra Türkiye Harp Malulü Gaziler Şehit Dul ve Yetimleri Derneği Karacasu Temsilcisi olunca, şikâyetçi onun gerçekte gazi olmadığı iddiasıyla sosyal medyada paylaşımlarda bulunmuştur. Dernek genel merkezi şikâyet edileni görevden
almış ve temsilciliği kapatmıştır.
Şikâyet konusu yazılar da bu gelişmenin ardından, künyesinde şikâyet edilenin “Aydın ve Nazilli Temsilcisi Gazi Muhammed Ali Rıza Öziş” olarak yer aldığı Öznaz Haber internet sitesinde yayınlanmıştır. 20.07.2022 tarihinde yayınlanan “Kamuoyunun dikkatine… Karacasu’da neler oluyor” başlıklı yazıda şikâyetçiyle ilgili “Ağır geldik birkaç kendini bilmeze. Mecbur kaldık deşifre ettik”, “Şehit ve gazi adından rahatsızlar”, “Facebook hesaplarından işte yazdıkları ile yalan, iftira, suç uydurma hareketleri ile Şehit ve Gazi Derneği’ni arayıp yazı yazan”, “Emekli Jandarma personeli Hüseyin Ekiz. Esnaf tabelacı Abdülkadir Çelik. Aydın bey ve de tahkikat, inceleme ve dava başlamıştır” ifadelerine yer verilmiştir. Yazıyla birlikte, şikâyetçi ve arkadaşlarının, şikâyet edilen hakkında ağır ifadeler içeren sosyal medya paylaşımlarının ekran görüntüleri de yayınlanmıştır.
21.07.2022 tarihinde “Karacasu’da birkaç kafadar kazdıkları kuyuya kendileri düştü” başlıklı yazıda, şikâyetçi ile bir arkadaşını kapanan Dernek Temsilciliği önünde içki içerken gösteren sosyal medya paylaşımının ekran görüntüsü kullanılmıştır. Yazıda, şikâyetçiyle ilgili “Gaziyi korkuttuk, rezil ettik, derneğini iftira atarak kapattırdık diye paylaşım yapıp kuyu kazanlar, kazdıkları kuyuya kendileri düştü”, “Bu kafadarlar kazdıkları kuyuya kendileri düştüler. Vay vay vay vay da vay hallerine.”, “Jandarma terörle mücadele gazisi Muhammed Ali Rıza Öziş’in evini ve arabasını aratmışlardır. Ne bulunmuştur, hiçbir şey. Cumhuriyet Başsavcılığı kovuşturmaya yer olmadığı kararını vermiştir”, “Üç-beş çapulcu meydan okuyamaz”, “Bakın üzerime yalan, iftira suç uydurma ile vs. ile biri kim. Emekli JGK (Jandarma Genel Komutanlığı) mensubu. Gereğini JGK ve Adalet Bakanlığı yapacak. Hüseyin Ekiz” ifadelerine yer verilmiştir. 23.07.2022 tarihinde “Devlet nerede diye sordular” başlıklı yazıda, şikâyetçiye yönelik “Gaziden rahatsızlık duyan birkaç kendini bilmez örgütlenip yalan ve iftira ile asılsız ihbar şikâyetle yetinmeyip suç uydurma, akla hayale gelmeyecek hakaret zincirleriyle örgütlü bir vaziyette halkı inandırmaya çalışıp kışkırtmaya yönelim yazı ve paylaşımları ayyuka varmıştır. Bunların başındaki Jandarma Genel Komutanlığı emekli mensubu bu Karacasu doğumlu Hüseyin Ekiz adlı bir kişi yer almaktadır”,
“Buradan ihbar ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan beye hakaret eden… İslami bir cemaat lideri rahmetlik Mahmut Efendi cemaatine hakaret eden Hüseyin Ekiz’i ihbar ediyoruz. Yaptığı paylaşımları ve gaziye yapmış olduğu hakaretleri sizlerle paylaşıyoruz Gereğini İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı, Milli Savunma Bakanlığı yapacaklardır” ifadelerine yer verilmiştir. Yazının sonunda “Bu bir örgütsel faaliyettir. İşte buna destek veren yorumlar ve örgüt mensupları” denilerek şikâyetçinin, bir tarikat liderinin vefatı üzerine onun kız çocuklarının okutulmasına karşı çıkan sözlerinin ve cenazesine devlet
görevlilerinin katılmasının eleştirildiği paylaşımları ile şikâyet edilen hakkında ağır ifadeler içeren paylaşımlarının ekran görüntüleri de kullanılmıştır.
Öncelikle, şikâyetçi ve şikâyet edilenin sosyal medya hesaplarından birbirlerine yönelik çoğu hakaret ve tehdit içeren karşılıklı paylaşımları, Basın Konseyi’nin değil yargının konusudur. Şikâyet edilen yazılar da tarafların sosyal medyadaki kişisel çekişmesinin yansıması, aynı seviye ve üslupla tekrarıdır. Haber ve köşe yazısı olmayan, kamuoyunu ilgilendirmeyen kişisel konuların yer aldığı şikâyet edilen yazılarla ilgili Yüksek Kurul’un içerik denetimine girmeyip, sadece şikâyet edilenin gazetecilik etiğine uygun davranıp davranmadığını göz önünde bulundurarak karar vermesi isabetli olacaktır.
Gazetecilik kamusal görevdir ve gazeteci kamu çıkarı söz konusu olmadıkça kendi özel durumunu gündeme getirip, kişisel çıkarını yayın konusu yapamaz. Gazeteci, sahip olduğu kamuyu etkileme ve yönlendirme gücünü, kişisel çıkarları doğrultusunda kullanamaz.
Açıklanan bu nedenlerle, şikâyet edilenin 3 yazıda da Basın Meslek İlkeleri’nin “Kamusal bir görev olan gazetecilik, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez. Gazeteci halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkını gözetir” şeklindeki 3’üncü maddesini ihlal ettiği kanaatindeyiz. Şikâyet edilenler hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3’üncü maddesini ihlalden ‘UYARI’ kararı alınmasını öneririz.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu’nun 24.08.2022 tarihinde yaptığı toplantısında şikâyet başvurusu görüşülmüştür. Genel Sekreter tarafından hazırlanan raporun okunmasının ardından Yüksek Kurul, dosyanın müzakeresine geçmiştir. Söz alan üyeler, şikâyet edilen 3 yazının da kişisel
çıkar gözetilerek yayınlandığı; kamusal ilginin söz konusu olmadığı yönünde Genel Sekreterlik tespitini isabetli bulduklarını söylemiştir.
Yazım hatası ve karmaşık ifadelerle kaleme alınan şikâyet konusu yazıların, içerik denetimine girmeden, başvurunun sadece şikâyet edilenin meslek etiğine uygun hareket edip etmediği yönünden değerlendirilmesinin yeterli olacağına ilişkin Genel Sekreterlik görüşü, üyeler tarafından yerinde bulunmuştur. Üyeler öncelikle, yerelde gazetecilik yaptığı söyleyen şikâyet edilenin, yayınladığı bu yazılarla meslek kurallarına uygun hareket etmediğine dikkat çekmiştir. Yüksek Kurul, okuru ilgilendirmeyen kendi özel sorununu gündeme getiren; muhatap aldığı kişiye yönelik
tehdit ve hakaret içeren ifadelerle kaleme aldığı yazıları kendi kontrolündeki internet sitesinde yayınlayan şikâyet edilenin, gazetecilik mesleğini özel amaç ve kişisel çıkarları için kullandığı görüşünde ittifak etmiştir.
Müzakerenin tamamlanmasının ardından oylamaya geçilmiştir. Yüksek Kurul, şikâyet edilenlerin Basın Meslek İlkeleri’nin “Kamusal bir görev olan gazetecilik, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez. Gazeteci halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkını gözetir” şeklindeki 3’üncüı maddesini ihlal ettiğini OY BİRİLĞİ ile saptamış, yine OY BİRLİĞİ ile ‘KINAMA’ kararı almıştır.
SONUÇ: Şikâyet edilen ÖZNAZ HABER internet sitesi Aydın ve Nazilli Temsilcisi Muhammed Ali Rıza Öziş ve Yazı İşleri Müdürü Nesime Öziş haklarında Basın Meslek İlkeleri’nin 3’üncü maddesini ihlalden OY BİRİLĞİ ile ‘KINAMA’ kararı verilmesine karar verilmiştir.
