İNSAN HAKLARI ÜSTÜNE
Turgay OLCAYTO
Takvimlere her göz atışımda özel gün ve haftaların çokluğuna şaşırır dururum. İçlerinden bazıları sanki yılda bir kez hatırlanması yeterli görülerek alınmıştır takvime. O konuyla ilgili sorunlar yıl içinde bir daha gündeme gelmez, getirilmez. Öğretmenler Günü, Çocuk Hakları Günü, Yaşlılar, Engeliler Haftası vs. gibi... 10 Aralık İnsan Hakları Günü?ydü. Gerekçesi de vardı elbette. 2. Dünya Savaşı?nda insanlığa karşı işlenen barbarca suçlar Birleşmiş Milletler içinde yer alan ülkeleri harekete geçmeye zorlamıştı. Savaştan hemen sonra başlayan çalışmalar sonucu İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ortaya konulmuş, bildirge 10 Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilmişti. Şimdi bu bildirgenin yıldönümleri ülkemizde ve dünyada salt görünüşte kutlanıyor. Takvimlerde yer aldığı için, âdet yerini bulsun diye. Oysa insanlığa karşı işlenen suçların sayısı her gün biraz daha artıyor. Türkiye?de toplumun çoğunluğunun insan hakları bildirgesinden habersiz olduğu kanıtlandı bilimsel araştırmalar sonucu. Dünyanın dört bir yanında işkence, ırkçılık, zulüm sürüyor. Mezhep ayrılıkları yüzünden çıkan çatışmalarda, doğal kaynakları ele geçirmeye yönelik emperyalist savaşlarda insanlar yaş, cinsiyet ayırt edilmeksizin öldürülüyor. Yerinden yurdundan göçe zorlanan insanlar 21. yüzyılın en büyük trajedisini oluşturmaya başladı. İnsan hakları kavramı, ülkemizde de sanki solcuların, ayrılıkçıların kullandığı bir slogan gibi algılanıyor. Bunda devlet gelenekçi, tek parti yönetimlerine alışık kurumlar kadar, meslek ilkelerini çoktandır ayakaltı etmiş bazı medya gruplarının da payı büyük. Unutulmamalı ki insan hakları ve hukuk herkese günün birinde gerekebilir.
İnsan Hakları Haftası?nda gelin bildirgenin maddeleri üzerinde kısa bir gezinti yapalım. Ola ki unuttuklarımızı, pas geçtiklerimizi anımsamaya, daha sorumlu yurttaşlar olmamıza yardımcı olur:
?İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Madde 5- : Hiç kimseye işkence yapılamaz; zalimce, insanlık dışı, aşağılatıcı ceza ya da işlem uygulanamaz.
Madde 12- : Hiç kimse özel yaşamı, ailesi, konutu ya da yazışmaları konusunda keyfi müdahalelere, onur ve şöhretine karşı saldırıya uğrayamaz. Herkes bu tür müdahale ve saldırılara karşı yasaca korunma hakkına sahiptir.
Madde 19- : Herkes görüşlerinde ve görüşlerini açıklamada özgürdür. Bu özgürlük görüşlerinden dolayı tedirgin edilmeme, ülke sınırları gözetilmeksizin bilgi ve düşünceleri herhangi bir anlatım yoluyla arama, elde etme ve yayma hakkını da içerir.
Madde 23- : 1- Herkesin çalışmaya, işini özgürce seçmeye, adil ve elverişli çalışma koşullarına, işsizliğe karşı korunma hakkı vardır. 2- Herkesin, hiçbir ayrım gözetilmeden eşit işe eşit ücret hakkı vardır. 3- Her çalışanın kendisinin ve ailesinin, insanlık onuruna uygun bir yaşam sağlayacak ve gerekirse her tür sosyal güvenlik olanaklarıyla tamamlanan adil ve yeterli bir ücrete hakkı vardır. 4- Her insanın, çıkarlarını korumak için başkalarıyla birlikte sendika kurmaya ve kurulmuş olan sendikalara girmeye hakkı vardır.?
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi?nin 30 maddesinden sizler için seçtiklerim böyle. Umarım daha önce ilgilenmeyenlere de vesile olur da bütününü okuma olanağı bulurlar.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yorumlar